Rechercher dans ce blog

samedi 20 décembre 2014

ngược xuôi xuôi ngược



Quanh qun mãi gia vài ba dáng điu,
T
i hay lui vn chng y mt người. (1)

Quanh qun, qun quanh. Ti lui, lui ti. Qua li, li qua... Trong tiếng Vit t xưa vn có cách nói ngược xuôi, xuôi ngược như vy. Ý nghĩa như nhau, ch tùy theo nhu cu âm điu trong câu nói hoc quy lut bng trc trong bài thơ mà t do biến đi.

Tuy nhiên, có nhiều t ng người Vit ch dùng theo mt chiu thôi, chng hn: đơn gin, bo đm, khai trin.

Bng mt hôm, "người ta" đng lot nói đo ngược nhng ch này thành: gin đơn, đm bo, trin khai.

Có người bo: , có sao đâu! Vn hiu mà.

Có người ct tiếng than "ni bun tiếng Vit".

Có ai tự hỏi: Cớ sao, thình lình, một sớm một chiều, bỗng chốc, cùng lúc, hùa nhau nói xoay ngược trở lại như vậy?

Lạ nhất là cách xoay ngược thành xuôi, lại bắt chước nói y hệt như người Tàu ở tận phương Bắc xa xôi!

Cùng với hiện tượng lộn ngược tiếng nói này:
... một đất nước chìm đắm trong một chế độ độc tài đen tối,
... một dân tộc đày đọa lầm than,
... một xã hội đầy dẫy bất công gian trá,

Nguồn BBC tiếng Việt: Saigon ngược xuôi

Đó là hiểm họa mất nước ngày càng rõ rệt.

Bây giờ kẻ ngược người xuôi,
Biết bao giờ lại nối lời nước non. (2)



Chú thích
(1) Thơ Huy Cận, Lửa thiêng, Hà Nội, 1940.
(2) Nguyễn Du, Truyện Kiều.







jeudi 11 décembre 2014

Hãy Chụp (ảnh) Giùm Tôi



>>         Đừng khoe tôi, hỡi người bạn tài hoa,
>>         Những tấm ảnh mang ra từ địa ngục,
>>         Nơi bạn mới về rong chơi hạnh phúc,
>>         Dù bao người vẫn tủi nhục xót xa.
>>         Đừng khoe tôi hình ảnh một quê nhà,
>>         Mà bạn nghĩ đang trên đà “đổi mới”,
>>         Những thành thị xưa hiền như bông bưởi,
>>         Nay bỗng dưng rã rượi nét giang hồ.
>>         Đừng khoe tôi những cảnh tượng xô bồ,
>>         Những trụy lạc giờ vô phương cứu chữa.
>>         Đất nước đã từ lâu không khói lửa,
>>         Sao rạc rài hơn cả thuở chiến chinh.
>>         Đừng khoe tôi những yến tiệc linh đình,
>>         Những phố xá ngập phồn vinh giả tạo,
>>         Nơi thiểu số tung tiền như xác pháo,
>>         Khi dân nghèo không muỗng cháo cầm hơi.
>>         Đừng khoe tôi cảnh tụ họp ăn chơi,
>>         Của những kẻ đã một thời chui nhủi,
>>         Bỏ tất cả, trong đêm dài thui thủi,
>>         Ngược xuôi tìm đường xăm xúi vượt biên.
>>         Đừng khoe tôi những con phố “bưng biền”,
>>         Những quảng cáo, những mặt tiền nham nhở,
>>         Những khách sạn ánh đèn màu rực rỡ,
>>         Trơ trẽn bày, dụ dỗ khách phương xa.
>>         Đừng khoe tôi chốn thờ phượng nguy nga,
>>         Những dinh thự xa hoa nằm choán ngõ,
>>         Những màu sắc lam, vàng, đen, tím, đỏ,
>>         Đang uốn mình theo gió đón hương bay.
>>         Đừng khoe tôi ảnh Hà Nội hôm nay,
>>         Thành phố đã chết từ ngày tháng đó,
>>         Khi bị ép khoác lên màu cờ đỏ,
>>         Khi triệu người phải trốn bỏ vô Nam.
>>         Đừng khoe tôi những cảnh tượng giàu sang,
>>         Đã được bạn tóm càn vô ống kính,
>>         Những hình ảnh mà kẻ thù toan tính,
>>         Muốn tung ra để cố phỉnh gạt người.
>>         o O o
>>         Bạn thân ơi, sao không chụp giùm tôi,
>>         Nỗi thống khổ của triệu người dân Việt,
>>         Nửa thế kỷ trong ngục tù rên xiết,
>>         Oán hờn kia dẫu chết chẳng hề tan.
>>         Chụp giùm tôi đàn thiếu nữ Việt nam,
>>         Thân trần trụi xếp hàng chờ được lựa,
>>         Hay bầy trẻ mặt chưa phai mùi sữa,
>>         Bị bán làm nô lệ ở phương xa.
>>         Chụp giùm tôi đôi mắt mẹ, mắt cha,
>>         Mà suối lệ chỉ còn là máu đỏ,
>>         Khóc con cháu ra đi từ năm đó,
>>         Biển dập vùi, đà tách ngõ u minh.
>>         Chụp giùm tôi số phận những thương binh,
>>         Đã vì nước quên mình trên chiến trận,
>>         Mà giờ đây ôm hận,
>>         Tấm thân tàn lận đận giữa phong ba.
>>         Chụp giùm tôi hình ảnh những cụ già,
>>         Bọn đầu nậu gom ra đường hành khất,
>>         Để đêm đến, nộp hết tiền góp nhặt,
>>         Đổi chén cơm dầm nước mắt nuôi thân.
>>         Chụp giùm tôi xác chết những ngư dân,
>>         Bị Tàu giết bao lần trên biển rộng,
>>         Hay những chiếc quan tài chưa kịp đóng,
>>         Chở cha, anh lao động Mã Lai về.
>>         Chụp giùm tôi thảm cảnh những dân quê,
>>         Chịu đánh đập chán chê dù vô tội,
>>         Hay cảnh những anh hùng không uốn gối,
>>         Gánh đọa đày trong ngục tối bao la.
>>         Chụp giùm tôi mốc biên giới Việt Hoa,
>>         Lấn vào đất của ông cha để lại,
>>         Hay lãnh thổ cao nguyên còn hoang dại,
>>         Lũ sài lang hèn nhát lạy dâng Tàu.
>>         Chụp giùm tôi những nghĩa địa buồn đau,
>>         Chúng tàn phá, chẳng còn đâu bia mộ.
>>         Kẻ sống sót đã đành cam chịu khổ,
>>         Người chết sao cũng khốn khó trăm đường.
>>         o O o
>>         Hãy chụp giùm tôi hết những tang thương,
>>         Hình ảnh thật một quê hương bất hạnh,
>>         Nơi mà bạn, xưa đêm trường gió lạnh,
>>         Đã căm hờn quyết mạnh dạn ra khơi.
>>         Chiếc thuyền con, ca nước lã cầm hơi,
>>         Mạng sống nhỏ đem phơi đầu sóng dữ.
>>         Rồi tha phương lữ thứ,
>>         Tháng năm dài, quá khứ cũng dần phai.
>>         Lòng người chóng nguôi ngoai,
>>         Tháng Tư đến, có mấy ai còn nhớ!


Nguồn: Internet




phản cảm


Lên mng Internet vào trang google.com gõ hai chữ "phản cảm" là tìm được trong nháy mắt cả triệu (=1 000.000) câu viết gần giống hệt như nhau trên báo chí Việt Nam.


Dưới đây ch là trang đầu kết qu tìm kiếm. Xin đọc lướt qua cho khỏi ngán vì "quá tải"!
 
  Màn múa cột sexy đến... phản cảm - YouTube
Một màn múa "người lớn" được trình diễn phản cảm ngay tại Triển lãm Quốc tế CNTT 2010 - nơi thu hút hàng ngàn bạn trẻ đến ...

  Phn cm thanh niên bú sữa gây sốc - YouTube
Trong clip, một tốp thanh niên chừng 20-30 người cổ vũ 2 người con gái, trong đó một người mặc áo xanh tình nguyện dùng phần ...

  Phn cm với quảng cáo của Don Nguyễn, Chan Thanh San, Trà ...
Phn cm với quảng cáo của Don Nguyễn, Chan Thanh San, Trà Ngọc Hằng

Autres vidéos pour "phản cảm" »

  Phn Cm | Tin tức giải trí | Tin trong ngày
phản cảm - Tin tức giải trí - Tin trong ngày. ... Duyệt theo từ khóa phản cảm ... Tags: Hàng loạt sao V-biz sẽ bị cấm lên truyền hình - ăn mặc phản cảm, Bộ ...

  Dạy học trò bằng lời lẽ phản cảm | Giáo dục | Người Lao Động Online

  phản cảm: Tin tức, hình ảnh, video clip về phản cảm - VnExpress
Tất cả thông tin, hình ảnh, video clip về phản cảm tại VnExpress.net.

  Phn cm - TTVH
thethaovanhoa.vn/tags-36614/phan-cam.htm - Traduire cette page
20 éléments – Phn cm - Tổng hợp tất cả các bài viết liên quan đến Phản ...
Các nghệ sĩ nói về cảnh “liếm rượu” trong "Hoa nắng": Chấp nhận được
Cảnh “liếm rượu” trong phim "Hoa nắng": Phn cm hay thực tế

  Phn cm | aFamily.vn - Chuyên trang Phụ nữ trẻ & Gia đình
afamily.vn/t-36614/phan-cam.chn - Traduire cette page
Việc mỹ nhân A, B... tung những bộ ảnh nuy trên trang mạng hay trên các phương tiện truyền thông trong những tư thế gợi cảm thái quá, sexy phản cảm gây ...

  phản cảm - Các bài viết về "phản cảm",tin tức phản cảm
www.tinmoi.vn/tag/phản-cảm - Traduire cette page
Phn cm cô gái nhảy khiêu gợi giữa phố Sài Thành; Chủ tịch thị trấn bị nghi vấn 'xén' tiền quét rác; Hà Nội: '2 mẹ con' hung hăng lăng mạ CSGT; Phận đời ...

  Mặc phản cảm, ca sĩ Thu Minh sẽ bị xử phạt - Văn hóa - Giải trí ... dantri.com.vn/.../Mac-phan-cam-ca-si-Thu-Minh-... - Traduire cette page
4 Tháng Năm 2012 – (Dân trí) -Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn, ông Vương Duy Biên vừa cho biết Cục đã chính thức gửi công văn yêu cầu Sở VHTT&DL ...

  Phn Cm Don Nguyễn, chan than san, Trà Ngọc Hằng Trong ...
http://www.facebook.com/Vietnamtodaynews Phản Cảm Với Don Nguyễn, chan than san, Trà Ngọc Hằng Trong ...

  [ VTV 18/8/11 ] Minh Hằng ăn mặc phản cảm lên sân khấu! - YouTube
Minh Hằng diện quần xuyên thấu lên sân khấu Nữ ca sĩ góp mặt trong chương trình 'Đêm mỹ nhân' tối 14/8, với trang phục ...

  Quảng cáo phản cảm máy lọc nước Kangaroo trên VTV3 - chung kết ...
TrongVeo (http://trongveo.com) chia sẻ và rất bực mình với quảng cáo này của VTV3 khi được phát vào giờ giải lao trận chung ...

  [058] Chuyện Không Thể Ngờ - Phn Cm - YouTube

 [058] Chuyện Không Thể Ngờ - Phn Cm. MocksPhim. Subscribe Subscribed Unsubscribe.

  Minh Hằng ăn mặc phản cảm lên sân khấu trong Đêm Mỹ Nhân ở ...
Autres vidéos pour "phản cảm" »

  Phn cm cô gái nhảy khiêu dâm giữa phố-nhay khieu dam |Tin tuc ...
8 Tháng Sáu 2012 – nhay khieu dam Một cô gái với gương mặt khả ái, vóc dáng, thân hình như người mẫu và rất bốc lửa nhảy kiểu khiêu dâm giữa đường phố.

  VietNamNet - Phn cm cô gái nhảy khêu gợi giữa phố Sài Thành ...

vietnamnet.vn/.../phan-cam-co-gai-nhay-kheu-goi... - Traduire cette page

8 Tháng Sáu 2012 – Một cô gái với gương mặt khả ái, vóc dáng, thân hình như người mẫu và rất bốc lửa nhảy kiểu khiêu dâm giữa đường phố TP.HCM. Nữ “vũ ...

  phản cảm - BAOMOI.COM
phản cảm - Một cô gái với gương mặt khả ái, vóc dáng, thân hình rất bốc lửa nhảy kiểu khiêu dâm giữa đường phố TP.HCM. Nữ “vũ công” này đã “được” nhiều ...

  Thu Minh hở phản cảm bị phạt khẽ 3,5 triệu đồng - Phụ nữ Today
phunutoday.vn/.../Thu-Minh-ho-phan-cam-bi-ph... - Traduire cette page
15 Tháng Năm 2012 – (Phunutoday) - Chiều ngày 14/5/2012, Sở VHTT&DL TP.HCM đã công bố quyết định xử phạt ca sĩ Thu Minh vì ăn mặc phản cảm, không phù ...

  Cảnh quay quá phản cảm trên phim giờ vàng VTV3: Tin, Video clip ...
ngoisao.net/.../canh-quay-qua-phan-cam... - Viêt Nam - Traduire cette page

9 Tháng Ba 2012 – Hành động dùng lưỡi liếm rượu ở ngực bạn gái của nhân vật Phúc trong phim 'Hoa nắng' trên VTV3 quá gợi dục.          

Phn cm clip trò chơi thanh niên thi bú sữa - YouTube
www.youtube.com/watch?v=DH9c46owmbY22 sept. 2011 - 1 min      
Quảng cáo phản cảm máy lọc nước Kangaroo trên VTV3 - chung kết ...
TrongVeo (http://trongveo.com) chia sẻ và rất bực mình với quảng cáo này của VTV3 khi được phát vào giờ giải lao trận chung       
Phn cm văn hóa trong lễ hội - YouTube
Lễ hội chùa Long Đọi Sơn được tổ chức 21/3 âm lịch tại chùa Long Đọi, xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Lễ hội rước Phật, rước ...
Autres vidéos pour "phản cảm" »
“Mổ xẻ” trang phục phản cảm | Thanh Niên Online


19 Tháng Năm 2012 – Sáng 18.5, Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch tổ chức Hội nghị giao ban trực tuyến giữa ba điểm cầu Hà Nội - Đà Nẵng - TP.HCM về chấn chỉnh ...

Phn cm và “phản cảm” trong từ điển tiếng Việt - TiềnPhong
www.baomoi.com/.../2343275.epi - Viêt Nam - Traduire cette page
TP - Từ này được Nhà Xuất bản Đà Nẵng cập nhật trong Từ điển Tiếng Việt và nó được định nghĩa như sau: Phn cm: Gây ra những phản ứng tiêu cực, làm ...

Nghệ sỹ mặc phản cảm có thể bị cấm hành nghề vĩnh viễn - Báo Mới

(Nguoiduatin.vn) - Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch quyết phạt nặng để chấn chỉnh hoạt động biểu diễn trong làng nghệ thuật. - Nghệ sỹ mặc phản cảm có thể ...

Nghệ sĩ ăn mặc phản cảm sẽ bị cấm diễn tới 2 năm - Tin Tức

Nghệ sĩ ăn mặc phản cảm sẽ bị cấm diễn tới 2 năm. 01/06/2012 09:44 (GMT +7). Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch sẽ xử phạt hành chính, mở rộng hình thức tước ...

Ăn mừng phản cảm, người hùng Đan Mạch dễ dính án - VTC News
vtc.vn/.../an-mung-phan-cam-nguoi-hung-dan-m... - Traduire cette page

3 ngày trước – (VTC News) - Nicklas Bendtner người đã lập cú đúp cho Đan Mạch trong trận gặp Bồ Đào Nha có thể sẽ bị UEFA phạt nặng vì cái tội… tụt ...

10.            Mặc trang phục biểu diễn phản cảm bị cấm diễn 2 năm - Mac trang ...
vov.vn/Home/Mac-trang...2.../211350.vov - Traduire cette page

Tháng Sáu 2012 – Mặc trang phục biểu diễn phản cảm bị cấm diễn 2 năm. (VOV) - Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch vừa ban hành thông báo ý kiến về việc chấn ...

Phản cảm cô gái nhảy khêu gợi giữa phố Sài Thành - MegaFun ...

megafun.vn/.../Phan-cam-co-gai-nhay-kheu-goi-g... - Traduire cette page
Tháng Sáu 2012 – Khoảng 20g30 đêm 7/6, tại góc đường Khuông Việt và Âu Cơ, Tân Phú, TPHCM, một cô gái xinh đẹp đi bán kẹo dạo đã nhảy khiêu dâm giữa ...


Nói chung, phn ln trong nhng thí d này, người ta ch t ra "khó chu", "bc mình", "không có cm tình tt" ... đối vi nhng hành vi hoc li nói "không đẹp", "trái luân lí" hoc "không tôn trng thun phong mĩ tc".


T "phn cm" không tìm thy trong các t đin tiếng Vit (1). Cũng như rt nhiu t "mi" xut hin sau 1975, phi tìm gii thích trong các t đin ch Hán.

Chng hn, Hán ng đại t đin có định nghĩa sau đây:

phn cm 反感:
Để xúc hoc bt mãn đích tình t.
Tương phn t: ho cm 好感.

Định nghĩa này không khác gì vi cách hiu như đã ghi trên. Người dân trước 1975 vẫn thường nói (hoặc viết): "trái tai gai mắt", "chướng quá", "nham nhở", "đáng ghét", v.v.


Ti sao li phi dùng ch Tàu -- mt cách quá lố, cho mt ý nim mà trong tiếng Việt từ lâu đã có cách diễn tả hết sức trong sáng và dễ hiểu? 



Ghi chú
(1) Xin đính chính theo trang báo dưới đây:

TiềnPhong - 
Phản cảm và “phản cảm” trong từ điển tiếng Việt
TP - Từ này được Nhà Xuất bản Đà Nẵng cập nhật trong Từ điển Tiếng Việt và nó được định nghĩa như sau:
Phản cảm: Gây ra những phản ứng tiêu cực, làm cho cảm thấy bực mình, khó chịu {thường nói về người thưởng thức nghệ thuật}...
http://www.baomoi.com/Phan-cam-va-phan-cam-trong-tu-dien-tieng-Viet/76/2343275.epi





lundi 8 décembre 2014

lưỡi gỗ và cá rô cây


Sáng nay đọc báo, gặp một bài ngắn nói về nguồn gốc thành ngữ "langue de bois" trong tiếng Pháp.


Tôi đang ngần ngừ giữa hai cách dịch sang tiếng Việt: hoặc là "lưỡi gỗ" hoặc là "lưỡi cây".
Dịch là "lưỡi cây" có lẽ thích hợp hơn, vì hai lí do.
Lí do thứ nhất: trong tiếng Việt đã có câu "Bắc Kì ăn cá rô cây". (1)
Lí do thứ hai: thành ngữ "langue de bois", theo như bài báo, vốn bắt nguồn từ bên Nga. Vào đầu thế kỉ XX, dưới thời quân chủ chuyên chế Nga hoàng, trước
cách mạng tháng mười 1917, "langue de bois" chỉ một bài diễn văn "cứng như củi", nghĩa là rỗng tuếch. Lúc đầu, thành ngữ này viết là "langue de chêne", tức là "lưỡi sồi". Sau đó, vào những năm 1970, ở Ba Lan nổi dậy phong trào Solidarność tranh đấu cho dân chủ tự do chống lại Liên Xô Viết, và thành ngữ "langue de chêne" (lưỡi sồi) mới biến thành "langue de bois" (lưỡi cây) rất phổ biến ở Pháp từ những năm 1980.

Nhưng "lưỡi gỗ" đã trở thành thông dụng ở Việt Nam.

“Lưỡi gỗ” là từ ngữ của Tướng CSVN Trần Ðộ đã dùng để chỉ cách “nói lấy được” trong chế độ Cộng Sản. Trong tập “Nhật Ký Rồng Rắn” Trần Ðộ đã viết: “Nổi bật lên là một bộ máy độc đoán, độc tài toàn trị, đàn áp thẳng tay các ý kiến khác. Có một đội ngũ ‘lưỡi gỗ’ rất đông đảo, chuyên ‘ngụy biện’, ‘nói lấy được,’ ‘nói bừa bãi,’ ‘nói trắng trợn,’ bất chấp lẽ phải, đạo lý và cả luật pháp, và có lúc dùng thủ đoạn như ‘lưu manh.’” (trang 58) (2)

Thử tìm trên Google xem người ta giải thích câu "Bắc Kì ăn cá rô cây" ra sao.

Đọc "câu hỏi" và "câu trả lời" dưới đây, không khỏi "quỷ khốc thần sầu".

Câu hỏi
Tại sao "bắc kỳ ăn cá rô cây ăn nhầm lựu đạn chết cha bắc kỳ"? Mà hok phải nam kỳ hay trung kỳ?
Câu trả lời hay nhất
Thành viên kể từ: December 04, 2011
Công Dân Việt Nam đã trả lời 3 năm trước
Đó là câu tuyên truyền của những thành phần phản động, sống lưu vong ở nước ngoài, và một số phần tử cực đoan trong nước muốn chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc VN- Chống phá Nhà Nước VN. Em còn nhỏ tuổi không lo học hành, trau dồi tri thức, xác định lí tưởng sống ... mà cứ đi a dua, học đòi , ăn nói cẩu thả chị e là không tốt đâu. Kỳ nào cũng là con người, cao hơn nữa đều là người trong 1 nước. Bác Hồ gọi thân thương đó là Đồng Bào. Xoá câu hỏi này đi em. Chị vẫn mong em trưởng thành hơn, nếu muốn thi Điện Ảnh thì cần phải có Đạo Đức Tốt mới XD đc 1 hình ảnh vững vàng.
Chúc em cao hơn và dài ra!

Bên cạnh tên người viết câu trả lời (kí tên Công Dân Việt Nam) là hình một lá cờ đỏ sao vàng (3):


Thật không ngờ mấy chữ "lưỡi gỗ" này lại có nhiều dây mơ rễ má với tiếng Việt như vậy.

Từ con "cá rô cây" cho tới cái "lưỡi gỗ", từ
cách mạng tháng mười 1917 tới XHCN 2014, dân ta vẫn phải kêu trời như tiếng than của Tản Đà, gần 100 năm về trước:
Cũng bởi thằng dân ngu quá lợn,
Cho nên quân nó dễ làm quan.



Chú thích

(1) http://www.saigonocean.com/gocchung/html/Bich-CaRo.htm
(2) http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=170547&zoneid=97 - .VIXFaMZzOdM
(3) https://vn.answers.yahoo.com/question/index?qid=20140831131053AAphbjd

mardi 2 décembre 2014

nói tốt



Mấy hôm nay người ta chuyển cho nhau xem trên mạng Internet một bản tin về một phụ nữ gốc Việt, làm xướng ngôn viên tin tức đài truyền hình NBC, vừa đoạt giải hoa hậu tiểu bang Nebraska ở Hoa Kì. Bản tin (*) ngắn, phần chính là những bức ảnh chụp, kèm theo mấy câu dẫn giải.
Đọc đến câu: "Theo thông tin trên kênh NBC, Hoang-Kim Cung nói tiếng Việt rất tốt và cô thường thích hát những bài hát Việt Nam trong các sự kiện cộng đồng", tôi khựng lại ngay ở mấy chữ tô đỏ.
Một bức hí họa xem mấy chục năm về trước vụt hiện ra trong đầu:

Thầy: Noi khong dau moi la noi tot (Nói không dấu mới là nói tốt).
Trò: The sao thay mang dau lam gi (Thế sao thầy mang dâu (= râu) làm  gì)?
Bức tranh, tôi nguệch ngoạc vẽ lại theo trí nhớ. Nhưng hai câu nói, vẫn còn như in trong óc.
Bối cảnh bức hí họa là cuộc tranh luận vào những năm 1945-1954 về việc nên đánh dấu chữ viết (sắc/huyền/hỏi/ngã/nặng) như người ta vẫn quen thuộc, hoặc nên thay bằng vài kí hiệu thêm vào phía sau mỗi chữ, chẳng hạn: s = dấu sắc, h = dấu huyền, n = dấu ngã... (nguyên tắc đại khái như vậy). Vấn đề đem ra thảo luận, hình như là vì máy đánh chữ vừa mới được đem vào Việt Nam thời bấy giờ, và người ta lúng túng không biết phải gõ dấu chữ Việt ra sao. Sự việc cũng tương tự như thời kì 1980-1990 không biết cách gõ tiếng Việt có dấu trên máy điện toán.
Nhưng điều làm tôi khựng lại khi đọc bản tin trên đây, thực ra là ở hai chữ "nói tốt". Nghe thật nghèo nàn, èo uột nếu không bảo là ngô nghê, dốt nát.
Tôi vẫn tự hỏi: Cái lối nói: "học tốt", "làm tốt", "lao động tốt"... không biết xuất hiện từ bao giờ? Có người đưa ra ý kiến này có lẽ hợp lí nhất: Chữ "tốt" đó là do các cán bộ Việt Minh viết những khẩu hiệu tuyên truyền, bắt chước thực dân Pháp hay nói trên cửa miệng: "Bon bon", "C'est bon", "Très bien", v.v.

(2021/01/22 viết thêm)
Đọc tin tức báo chí Tàu bây giờ, thấy rất nhiều 2 chữ "tố hảo" 做好, "tố hảo" 做好... Làm tốt, làm tốt...  Ôi thôi, vênh vang đánh Pháp, đuổi Mĩ... rốt cục cũng chỉ lòn trôn từ Mao đến Tập mà thôi. (xong đoạn viết thêm)

Cùng với sự áp đặt cách nói/viết rập khuôn tiếng Tàu từ 1975 trên khắp đất nước Việt Nam, cái lối nói/viết èo uột nghèo nàn "tốt tốt" như trên sẽ tồn tại tới bao giờ?
Tiếng nói đâu phải chuyện tầm thường. Cả một truyền thống văn hóa, thần trí dân tộc hiển hiện ra ở đó. Tiền đồ đen tối hay sáng sủa là ở trong tiếng nói người dân.



Chú thích:
(*) http://alobacsi.com/thoi-su/mc-goc-viet-chien-thang-hoa-hau-tieu-bang-o-my-a2014112406484782c160.htm










vendredi 21 novembre 2014

... nàng về lầu trang


Vội vàng lá rụng hoa rơi,
Chàng về viện sách nàng dời lầu trang.

(Truyện Kiều, http://xem-nom-thuy-kieu.blogspot.fr/2013/01/0361-0372.html)

Viện sách là do từ chữ Hán thư viện, nghĩa là: phòng học, thư phòng.
Cũng vậy, lầu trang là do từ chữ Hán trang lâu: nghĩa là khuê phòng, chỗ ở của phụ nữ. Như trong hai câu thơ của Liễu Vĩnh 柳永:
Nhật cao hoa tạ lãn sơ đầu, Vô ngữ ỷ trang lâu
日高花榭懶梳頭, 無語倚妝樓 (Thiếu niên du 少年游)
Mặt trời trên cao ở đài hoa biếng chải đầu, Lặng lẽ dựa lầu trang.
 

Đã từ lâu, tiếng Việt vay mượn Hán ngữ rất nhiều, dùng chữ y hệt như người Hán. Thí dụ (1): thư viện, khuê phòng.
 

Nhưng cũng có nhiều trường hợp, người Việt nói hơi khác đi theo ngữ pháp tiếng Việt. Thí dụ (2): viện sách, lầu trang.
 

Đó là do ảnh hưởng tự nhiên trong mọi ngôn ngữ loài người.
 

Tuy nhiên, ở miền Nam Việt Nam từ 1975 trở đi, người ta nhận thấy bỗng tràn ngập trong tiếng Việt những từ ngữ chữ Hán theo đúng như cách nói (khác xưa) của chính người Trung Quốc cộng sản.

Những từ ngữ chữ Hán này có thể xếp vào 3 loại như sau (*):

1) hoặc đã có mặt trong tiếng Việt, nhưng trước đó rất ít dùng và ngày nay nghe ra rả điếc cả tai. Thí dụ: sự cố, hoành tráng, hiện đại, v.v.
2) hoặc đã có mặt trong tiếng Việt, nhưng từ 1975 trở đi, được sử dụng với những ý nghĩa biến đổi khác hẳn. Thí dụ: xử lí, kinh điển, khẩn trương, đại gia, v.v.
3) hoặc chưa hề có mặt trong tiếng Việt, nhưng bỗng ồ ạt xâm lấn đầy dẫy trên báo chí, sách vở, trên mạng Internet, lan tràn đến cả những cách nói của người Việt tránh nạn cộng sản ở nước ngoài. Thí dụ: tham quan, hộ chiếu, hải quan, ca từ, X-quang,  đăng kí, hộ khẩu, v.v.
 

Điều đáng chú ý là những từ này không mang lại những khái niệm gì mới. Vì trước đó, trong tiếng Việt đã có những cách diễn tả tương đương, dù có vay mượn hay không vay mượn từ Hán ngữ.
 

Sự kiện này không thể coi như biến hóa tự nhiên về ngôn ngữ. Những từ mới áp đặt này chỉ có mục đích xóa bỏ dấu vết văn hóa lâu đời của Việt Nam và rập khuôn theo chế độ chuyên chế Trung Quốc.

Qua hiện tượng này, Nhà nước Việt Nam Xã Hội Chủ Nghĩa đã tỏ ra đồng lõa và làm tay sai cho ngoại bang tiến hành chủ trương xâm lược đất nước mình qua ngả tiếng nói, cùng lúc với những hình thức xâm lăng khác: về kinh tế, quân sự, v.v.



Ghi chú:

(*) Xem thêm:
kinh điển 
hiện đại
sự cố 
hoành tráng 
đại gia
khẩn trương 
v.v.




mardi 26 août 2014

XHCN






X H C Nờ: bốn chữ cái latin nói tắt của Xã Hi Ch Nghĩa. Nhà nước gọi đủ là Cng Hòa Xã Hi Ch Nghĩa Vit Nam.

Đó là lối đặt tên bảo hoàng hơn vua. Vì ngay cả quan thầy của họ, tức là Trung Quốc, vẫn giữ, từ năm 1949, cái tên Trung Hoa Nhân Dân Cng Hòa Quc.
 
Bàn về bốn chữ này, nói theo nhà Phật, quả là "bất khả tư nghị" không thể nghĩ bàn. Vì chữ đi một đàng, nghĩa về một nẻo.

Xã hội gì? Đi gia bạc tỉ dollars phè phỡn, dân có người ăn xin bát cơm trắng.

Chủ nghĩa gì? Dollars xanh thơm hơn mùi mít, cờ đỏ (*)  nồng tanh mùi máu.

Vào những năm 1990, hàng loạt các quốc gia khối mác-xit lê-nin sụp đổ thảm thương. Chỉ có Nhà nước Việt Nam (và vài quốc gia cuối cùng trên thế giới) vẫn khăng khăng một mực nhắm định hướng xã hội chủ nghĩa.

Hai năm vừa qua, ở Việt Nam ồn lên một dạo, có một số người kêu gọi lấy lại cái tên nước cũ Vit Nam Dân Ch Cng Hòa (miền Bắc thời đó) do Hồ Chí Minh thành lập từ ngày 2 tháng 9 năm 1945.
 
Than ôi! Đổi tên này làm tên nọ, có nghĩa gì đâu. Nếu bản chất của chế độ <nguyễn y vân = vẫn y nguyên>.

Cách ngôn quốc gia (devise nationale) của nước Pháp là: Liberté, égalité, fraternité.

Nhớ ông thầy dạy Pháp văn của tôi năm đệ tứ (trung học) kể chuyện học sinh làm "kháng chiến" thời Pháp đô hộ Việt Nam, đọc câu đó như sau:

Liberté: point, égalité: point, fraternité: point!

Cũng như cái câu cách ngôn quốc gia Việt Nam, có từ thời 1945 vẫn giữ lại cho đến bây giờ:

Đc lp: không, t do: không, hnh phúc: không!

XHCN: Xạo Hết Chỗ Nói.



(*) Bài đọc thêm
Hng qun

...Qun đã đ t khi trăng là nguyt
Kinh là kỳ vi bao ni tân toan
T x s đng cay thu đu chết
Bước dã man su xé lá gieo vàng.

Lá s đ t da vàng mũi tt
Môi là mm hoa mt mc quanh môi
T b cõi chia xương chua là ngt
Trút lang thang t nát mng lên tri.

Mng s đ t hoa đêm gho chc
Cánh thay hng t cánh đ cung điên
T thung lũng mù kêu mưa gi móc
Ti phiêu du t vng nht qua min...

Lá Hoa Cn
(Bùi Giáng, Mùi Hương Xuân Sc, Phú Vang xut bn)