một lá thư văn phòng chính phủ và những nghịch lí Việt Nam

Ngày 19 tháng 2 năm 2020, Văn phòng Chính phủ đã gửi đến giáo viên Chu Ngọc Thanh (tác giả bài thơ "Đất nước ở trong tim") một lá thư khen ngợi cô đã "phản ánh đúng thực trạng phòng, chống dịch Covid-19 của đất nước".

Sau đây, xin đọc lại từng dòng từng chữ lá thư này, để thấy rõ đâu là thực trạng của đất nước và dân tộc Việt Nam hôm nay.

hình chụp lá thư

Lời bàn "tiếng Việt"

Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam

Đây là tên gọi chính thức của nước Việt Nam hiện tại. Tên gọi này thay thế cho quốc hiệu cũ "Việt Nam Dân chủ Cộng hòa", đã được Hồ Chí Minh tuyên bố thành lập vào ngày 2 tháng 9 năm 1945 với thủ đô là Hà Nội. Tên gọi thay đổi, nhưng bản chất chỉ là một: "lấy chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội" (xem Tham khảo: 2.2). Thể chế này, từ cuộc cách mạng tháng 10 năm 1917,  đem áp dụng ở bất cứ quốc gia nào trên trái đất, chỉ mang lại đói rách và chết chóc. Liên bang Xô Viết năm 1989 đã sụp đổ hoàn toàn. Tổng số nạn nhân của chế độ này trên thế giới trong thế kỉ XX lên tới 100 triệu người chết (xem Tham khảo: 2.3 Histoire mondiale du communisme). Việt Nam năm 2020 là 1 trong 5 nước cuối cùng (*) trên thế giới vẫn khăng khăng theo "định hướng Xã Hội Chủ Nghĩa".

(*) Le Point magazine 25/10/2019
Le nombre des pays à gouvernement communiste s’est réduit comme peau de chagrin, ces dernières années. Ils ne sont plus que cinq (la Chine, Cuba, le Vietnam, le Laos, la Corée du Nord).

Đó là nghịch lí Việt Nam thứ nhất.

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Đây là Châm ngôn (tiếng Pháp: Devise) của Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, dựa theo câu nói của Hồ Chí Minh trong bản Tuyên ngôn độc lập ngày 2 tháng 9 năm 1945: "Không có gì quý hơn độc lập, tự do".

Đâu là độc lập tự do?

Năm 1954, Việt Nam giành lại độc lập, nhưng đất nước bị chia đôi. Nhà nước Hà Nội, tiếc thay đã trở thành công cụ của ý thức hệ mác-xít, với sự hỗ trợ của Liên Xô và nhất là của Trung Quốc Cộng Sản, tiếp tục chiến tranh, và thành công đưa cả nước vào tròng xã hội chủ nghĩa từ năm 1975. 

Hơn thế nữa, ngay từ năm 1958, thủ tướng của Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa (miền Bắc) đã viết công hàm dâng biển đảo Việt Nam cho Bắc Kinh. Bây giờ, công an vẫn đàn áp, cưỡng chế ngăn chặn nhân dân biểu tình chống ngoại xâm (chú thích 3).

Từ tháng 12 năm 2019 đến hôm nay (22/02/2020), bệnh dịch Coronavirus hoành hành ở Trung Quốc. Bắt nguồn bạo phát từ Vũ Hán, số người chết bệnh và nhiễm bệnh mỗi ngày tăng cao dữ dội, Nhà nước Trung Quốc đã phải phong tỏa gần 60 triệu dân vùng Hồ Bắc và các tỉnh khác nữa. Các quốc gia lân cận và những nước ngoài (có ít nhiều liên hệ với Trung Quốc) đều cấp tốc đóng cửa không cho người Tàu nhập cảnh vào đất họ, đồng thời di tản dân chúng của họ về nước. Trong khi đó, mà Nhà nước Hà Nội làm bộ "bình chân như vại", không dám đóng cửa biên giới Việt Hoa, với lí do chưa được phép của Bắc Kinh. Rõ ràng "cháy nhà ra mặt chuột", Nhà nước XHCN đã mất hết chủ quyền.

Đó là nghịch lí Việt Nam thứ hai.

Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Thủ tưởng

Trích dẫn lá thư: "thực hiện có hiệu quả kế hoạch phòng, chống dịch Covid-19 mà Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đang chỉ đạo và triển khai."

Thứ tự quyền lực từ cao xuống thấp xếp đặt như sau:

1) Đảng

2) Nhà nước

3) Chính phủ

4) Thủ tướng Chính phủ

Đảng ở đây là Đảng Cộng Sản. Một tập đoàn dưới 1% dân số, đặc quyền đặc lợi và có toàn quyền sinh sát trong tay đối với gần 100 triệu người dân.

Năm 2020, trong bối cảnh Coronavirus (còn gọi là Vũ Hán phế viêm) đe dọa, Bắc bộ phủ vừa tổ chức linh đình đại hội kỉ niệm 90 năm thành lập đảng.

Đó là nghịch lí Việt Nam thứ ba.

chỉ đạo và triển khai

a) Hai chữ "chỉ đạo" nằm trong bảng những "từ mới vay mượn" của tiếng Trung (Cộng Sản).

Cùng lượt với sự thay đổi chế độ chính trị, hàng loạt những từ ngữ khuôn sáo vay mượn của người Trung Quốc đã xâm nhập vào trong tiếng nói người Việt. Đây là vài thí dụ trong những "từ mới vay mượn" này:  xử lý 處理, nhất trí 一致, hộ khẩu 戶口, xử trí 處置, chất lượng 質量, tập đoàn 集團, đăng ký 登記. Những từ này, trước 1975, người dân miền Nam "cũ" thường không biết tới, hay ít ra không hề dùng đến một cách máy móc tràn lan như bây giờ. Sự biến đổi này đâu phải tình cờ. Nó là hậu quả của một chính sách rập khuôn theo Trung Quốc ngày nay: a) chính trị độc đảng xã hội chủ nghĩa, b) kinh tế thị trường trong vòng kiểm soát của nhà nước (xem Tham khảo: 4).

b) Hai chữ "triển khai" nằm trong lối "nói ngược" bị áp đặt một cách "bất bình thường" trong tiếng Việt ngày nay.

Quanh quẩn, quẩn quanh. Tới lui, lui tới. Qua lại, lại qua... Trong tiếng Việt từ xưa vẫn có cách nói ngược xuôi, xuôi ngược như vậy. Ý nghĩa như nhau, chỉ tùy theo nhu cầu âm điệu trong câu nói hoặc quy luật bằng trắc trong bài thơ mà tự do biến đổi.

Tuy nhiên, có nhiều từ ngữ người Việt chỉ dùng theo một chiều thôi, chẳng hạn: đơn giản, bảo đảm, khai triển.

Bỗng một hôm, "người ta" đồng loạt nói đảo ngược những chữ này thành: giản đơn, đảm bảo, triển khai.

Cớ sao, thình lình, một sớm một chiều, bỗng chốc, cùng lúc, hùa nhau nói xoay ngược trở lại như vậy?

Lạ nhất là cách xoay ngược thành xuôi, lại bắt chước nói y hệt như người Tàu ở tận phương Bắc xa xôi!

Cùng với hiện tượng lộn ngược tiếng nói này:
... một đất nước chìm đắm trong một chế độ độc tài đen tối,
... một dân tộc đày đọa lầm than,
... một xã hội đầy dẫy bất công gian trá,
(xem Tham khảo: 5).

Đó là nghịch lí Việt Nam thứ tư.

Nghịch lí: không đúng với lẽ thường, trái ngược với sự lí đương nhiên. Người hiểu biết thuận thời mà mưu hoạch, kẻ ngu dốt ngược với sự lí mà loạn động (Cái văn tri giả thuận thì nhi mưu, ngu giả nghịch lí nhi động 蓋聞知者順時而謀, 愚者逆理而動, Hậu Hán Thư 後漢書, Chu Phù truyện 朱浮傳).

Phụ lục

Giữa thời đại của AI Artificial Intelligence, Nhà nước XHCN lúc nào cũng huênh hoang là "đỉnh cao trí tuệ", mà lại viết một lá thư đuôi chuột ngớ ngẩn như trên, người dân không khỏi nực cười.

Theo tin mới nhất (xem Tham khảo: 1), cô giáo Chu Ngọc Thanh đã xóa bài thơ của mình trên trang Internet của cô ta, — vì nhân dân ào ào nổi lên chế giễu bài thơ đến thúi cả đầu.

Và ông Thủ tướng Chính phủ, không kèn không trống, cũng đã ra lệnh gỡ lá thư "trí tuệ" của mình trên các báo chí Internet từ mấy hôm rồi.

(1) Bài thơ của giáo viên Chu Ngọc Thanh (2020)

Đất nước ở trong tim

Đất nước mình bé nhỏ vậy thôi em

Nhưng làm được những điều phi thường lắm

Bởi hai tiếng nhân văn được cất vào sâu thẳm

Bởi vẫn giữ vẹn nguyên hai tiếng đồng bào.

Em thấy không? Trong nỗi nhọc nhằn, vất vả, gian lao

Khi dịch bệnh hiểm nguy đang ngày càng lan rộng

Cả đất nước mình cùng đồng hành ra trận

Trên dưới một lòng chống dịch thoát nguy.

Với người láng giềng đang lúc lâm nguy

Đất nước mình không ngại ngần tiếp tế

Dù mình còn nghèo nhưng mình không thể

Nhắm mắt làm ngơ khi ai đó cơ hàn.

Với đồng bào mình ở vùng dịch nguy nan

Chính phủ đón về cách ly trong doanh trại

Bộ đội vào rừng chịu nắng dầm sương dãi

Để họ nghỉ ngơi nơi đầy đủ chiếu giường.

Với chuyến du thuyền đang khóc giữa đại dương

Mình mở cửa đón họ vào bến cảng

Chẳng phải bởi vì mình không lo dịch nạn

Mà chỉ là vì mình không thể thờ ơ.

Thủ tướng phát lệnh rồi, em đã nghe rõ chưa

“Trong cuộc chiến này sẽ không có một ai bị để lại”

Chẳng có điều gì làm cho mình sợ hãi

Khi trong mỗi người nhân ái được gọi tên.

Từ mái trường này em sẽ lớn lên

Sẽ khắc trong tim bóng hình đất nước

Cô sẽ nối những nhịp cầu mơ ước

Để em vẽ hình Tổ quốc ở trong tim.

Nhớ nghe em, ta chẳng phải đi tìm

Một đất nước ở đâu xa để yêu hết cả

Đảng đã cho ta trái tim hồng rạng tỏa

Vang vọng trong lòng hai tiếng gọi Việt Nam!

Chu Ngọc Thanh, giáo viên Trường THCS Hùng Vương - Gia Lai.

(2) Bài thơ của giáo viên Trần Thị Lam (2018)

ĐẤT NƯỚC MÌNH NGỘ QUÁ PHẢI KHÔNG ANH?

Đất nước mình ngộ quá phải không anh?

Bốn ngàn tuổi mà dân không chịu lớn

Bốn ngàn tuổi mà vẫn còn bú mớm

Trước những bất công vẫn không biết kêu đòi...

Đất nước mình lạ quá phải không anh?

Những chiếc bánh chưng vô cùng kì vĩ

Những dự án và tượng đài nghìn tỉ

Sinh mạng con người chỉ như cái móng tay...

Đất nước mình buồn quá phải không anh?

Biển bạc, rừng xanh, cánh đồng lúa biếc

Rừng đã hết và biển thì đang chết

Những con thuyền nằm nhớ sóng khơi xa...

Đất nước mình thương quá phải không anh?

Mỗi đứa trẻ sinh ra đã gánh nợ nần ông cha để lại

Di sản cho mai sau có gì để cháu con ta trang trải

Đứng trước năm châu mà không phải cúi đầu...

Đất nước mình rồi sẽ về đâu anh?

Anh không biết em làm sao biết được

Câu hỏi gửi trời xanh, gửi người sau, người trước

Ai trả lời dùm đất nước sẽ về đâu...

(Trần Thị Lam - GV Trường Chuyên Hà Tĩnh)

Tham khảo

(1) Blog TS NGUYỄN XUÂN DIỆN
http://xuandienhannom.blogspot.com/
(2)
(2.1) Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam
https://vi.wikipedia.org/wiki/Việt_Nam
(2.2) Văn phòng Chính phủ
https://vi.m.wikipedia.org/wiki/Văn_phòng_Chính_phủ_(Việt_Nam)
(2.3) Hiến pháp Việt Nam
http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/NuocCHXHCNVietNam/ThongTinTongHop?categoryId=920&articleId=10052990
(2.4) Histoire mondiale du communisme, Thierry Wolton,  Ed. Grasset, France, 2017
(3) Bức dư đồ
https://tieng-viet-dtk.blogspot.com/2012/07/buc-du-o.html
(4) Những "đặc điểm" của tiếng Việt XHCN
http://tieng-viet-dtk.blogspot.com/2012/06/vi-sao-co-blog-nay.html
(5) Ngược xuôi xuôi ngược
https://tieng-viet-dtk.blogspot.com/2014/12/quanhqu-n-mai-gi-u-vai-ba-dang-i-e-u-t.html

những con vịt ở Sapa

Hôm qua loay hoay xem lại cái PC Windows cũ, tình cờ gặp một tấm hình, chụp ở Sapa, chín năm về trước (2010).

Chỉ là mấy con vịt, nằm hoặc đứng, ngổn ngang bên cạnh một vũng nước đất đỏ.

Vậy mà trong lòng bỗng nhói lên một niềm áo não lạ thường.

photo @dtk 2010

Y hệt như nỗi lòng ngày hôm đó, lúc đi ngang qua vũng nước, chụp tấm hình này.

Hôm đó, vừa bước xuống xe car, đoàn du khách đến thăm một ngôi làng thuộc vùng núi Sapa (Bắc Việt), đã bị gần hai chục người Yao bao vây tức khắc. Toàn là phụ nữ, phần lớn tuổi không quá 30 — đầu chít khăn, thân mặc áo đen, thêu chỉ màu sặc sỡ.

Riêng nhà tôi đã có hai ba người Yao theo bén gót, suốt mấy giờ đi bộ thăm làng. Ai bảo người Yao chậm tiến? Trên tay mỗi người đều có một máy điện thoại di động. Họ vừa đi vừa nói chuyện huyên thiên. Đại khái cứ nài nỉ không ngừng, xin nhà tôi nhận lời mua mấy món hàng "lưu niệm" địa phương: túi thêu, khăn choàng... Mấy món hàng này, thực ra ở đâu cũng thấy. Và chắc chắn sản xuất từ một xưởng máy nào đó bên Trung Quốc mà thôi.

Lối vào làng là một con đường đất đỏ, rộng chừng mười thước, dài khoảng gần cây số, dốc thoai thoải, vài khúc quanh không gắt lắm. Đoạn đầu, ven đường là những cánh đồng, mái tranh thưa thớt, sợi khói nhạt nhòa, xa xa chỉ thấy một trẻ mục đồng dẫn trâu chậm rãi.

Vào đến trong làng, rải rác vài cửa tiệm mái tôn, bày bán dăm thứ rau cỏ, kẹo bánh..., và hai ba người ngồi ngáp. Hình như tiệm chỉ rộn ràng lên khi có khách du lịch vào thăm. Không biết ai bảo, nhà tôi cũng bắt chước mua bánh kẹo, phân phát cho mấy đứa trẻ con, tranh nhau ồn ào mười phút.

Dọc đường làng, đây đó một mái tranh hoặc lợp tôn đen đủi, trước cửa, một đứa bé, cầm túi nylon, nhìn ngơ ngác. Chúng tôi ghé thăm một căn nhà, mà người hướng dẫn bảo là truyền thống ở đây. Trong nhà tối om, nhìn kĩ phòng bếp, lổng chổng vài cái bếp đất, mấy cái nồi ngổn ngang, trên tường lủng lẳng mấy cột giấy đề chữ Hán. Ra vườn sau, có một giàn bầu, lá vàng. 


Trên đường, trước sân một căn nhà, có hàng dây thép phơi một dải khăn dài, màu xanh thẫm nước biển. Có lẽ ở đây, người ta dệt vải nhuộm chàm chăng?

Đi một quãng nữa, chợt thấy một vũng nước và mấy con vịt đã chụp trong hình ở trên. Đất đỏ quánh, không cỏ xanh, bên cạnh là một tấm bạt nhựa xanh. 

Không hiểu sao, chụp tấm hình xong, tôi bỗng nhiên buồn bã muốn nẫu cả người.

Chợt liên tưởng tới tấm bảng sắt rỉ sét cắm bên vệ đường lúc vào làng. Khẩu hiệu: "Xóa đói, giảm nghèo". Trông cái vẻ rỉ sét, mặt sắt lồi lõm, sơn tróc màu quá nửa, thì cái bảng này đã có mặt ít nhất từ 30 năm trước.

Hôm nay, nhìn kĩ lại tấm hình: những con mắt hạt dưa, đen xạm, không động đậy.

Trông con vịt nào cũng buồn như nhau!

trí khôn nhân tạo

Hôm nọ, viết trang blog "big data", tôi đã tò mò tìm xem "artificial intelligence", trong tiếng Việt bây giờ gọi làm sao. 

Anh bạn HA@huediepchi.com mới nhắc là "trí tuệ nhân tạo" (1). 
Người Tàu dịch là: "nhân công trí năng 人工智能" (2).

Ờ, ờ... đứng riêng về mặt ngôn ngữ, dịch "intelligence" thành "trí tuệ", "trí năng", ..., thì cũng chẳng có gì phải nói.

Tuy nhiên, cứ nhớ tới những câu "đao to búa lớn" nhà nước Xã Hội Chủ Nghĩa nhai nhải từ mấy chục năm nay, theo kiểu "đỉnh cao trí tuệ" chẳng hạn, lại chỉ muốn văng tục!


Cách đây ba chục năm, kĩ thuật "artificial intelligence" còn ở thời kì phôi thai, nhân đang tập viết lí trình (software, logiciel) bằng ngôn ngữ điện toán mới ra đời lúc đó, chuyên về "artificial intelligence" (ngôn ngữ Prolog của trường Đại Học Edinburgh) và đúng khi vừa đọc qua một truyện cổ tích Việt Nam (trong bộ "Raconte-moi des histoires" dành cho học sinh tiểu học) (4) (5), tôi mới nảy ra ý đề nghị dịch "artificial intelligence" là "túi khôn nhân tạo".

Truyện kể đại khái về nguồn gốc tại sao con cọp lại có vằn đen trên lưng vàng. Xin tóm lược như sau:

Một hôm, ngài chúa sơn lâm, đi ra ngoài rừng, mon men đến một bờ ruộng. Cọp lại gần một con trâu đang nằm nghỉ trưa, miệng ngẫm nghĩ nhai lại bữa ăn chưa tiêu hóa xong:
— Này bác trâu, trông bác to lớn bệ vệ thế, mà sao lại chịu cho cái thằng người nhà quê bé choắt sai bảo làm lụng cực nhọc như vậy?
Con trâu nuốt vô bụng mớ cỏ đã nhuyễn, vừa cười vừa chậm rãi trả lời cọp:
— Hì hì, vâng, bác nói phải lắm. Có điều thằng người bé con như thế, nhưng nó có cái Khôn, bác ạ!
— Cái khôn gì, khôn liềng vậy hả?
— Vâng, cái Khôn của hắn lợi hại lắm. Chẳng riêng gì tôi, mà các loài vật khác, đều chịu lép một bề cả.
Cọp ta lấy làm lạ, bèn bảo trâu về xin với chủ nó cho gặp mặt cọp hôm sau. Cọp thầm nghĩ rằng sẽ tìm cách lấy cho bằng được cái Khôn gì đó của người nhà quê.
Hôm sau, cọp đợi sẵn bác nông phu bên bờ ruộng. Lúc người nhà quê vừa bước tới, cọp đã vội vàng lên tiếng:
— Này ông làm ruộng, ông có thể cho tôi xin một chút "cái khôn gì đó" hay không?
Người nhà quê trả lời:
— Ồ, có gì đâu. Chỉ là tôi không có sẵn đây, chứ nào tôi có tiếc gì với bác Hổ.
— Làm sao bây giờ?
Người nông phu mới nói:
— Vâng, tôi sẵn sàng về nhà lấy túi Khôn chia lại cho bác. Nhưng chỉ e bác ở đây ăn thịt con trâu của tôi, thì tôi còn gì làm ăn sinh sống nữa?
Con cọp mừng quá, nói:
— Ồ, không sao đâu. Bác cứ buộc tôi vào gốc cây kia. Tôi đợi ở đấy, không thèm ăn thịt con trâu của bác đâu mà sợ.
Người nhà quê liền mở ra một cuộn dây thừng, trói chặt con hổ vào gốc cây, xong xuôi mới nói:
— Hà hà. Cái túi khôn của tôi đây.
Bác nông phu nắm một bó rơm, dí vào mình cọp châm lửa đốt cháy từ đầu tới đuôi.
Thương thay, con cọp bị nóng bỏng, gầm thét vang dội cả khu rừng. Sau cùng, nó vùng lên, bứt đứt hết cả cuộn thừng còn cháy dở, chạy một mạch vô rừng thẳm.
Con trâu xem cảnh tượng hổ ta khốn khổ như vậy, bò lăn ra đất mà cười, đến nỗi đập mũi vào một khối đá lớn, bẹp dí cái mũi, như người ta còn thấy dấu vết cho tới ngày nay.

https://chantecler18.wordpress.com/2013/05/29/le-buffle-le-tigre-et-lintelligence/

Riêng cọp ta, bị một trận kinh hồn lạc phách, toàn thân cháy xém. Đấy là nguyên do tại sao ngày nay, con hổ vẫn còn mang vằn đen trên mình vàng. Vằn đen là vết tích của cuộn thừng cháy dở đấy các bạn ạ.

Nhân đọc truyện cổ tích này, tôi thấy hai chữ "túi khôn" rất hợp với ý "artificial intelligence" ngày nay. Tục ngữ Việt Nam còn có câu "đi một ngày đàng học một sàng khôn". "Túi khôn" và "sàng khôn", ý nghĩa tương đương. Tuy nhiên, hôm nay nghĩ lại, thấy cái "túi" có vẻ mộc mạc vật chất quá, đổi là "trí khôn nhân tạo" có lẽ hay hơn.

Trong cuốn sách "21 bài học cho thế kỉ XXI" (6), nhà tư tưởng Yuval Noah Harari cho rằng tương lai loài người trong vũ trụ ngày càng chịu sự khống chế hoàn toàn của kĩ thuật sinh học và kĩ thuật tin học (tiếng Pháp: biotech, infotech).

Mà "artificial intelligence" là gì, nếu không phải là sự ứng dụng kĩ thuật điện toán viết quy tính (tiếng Pháp: algorithme)  kết hợp với khả năng tích trữ các dữ kiện khổng lồ (big data), càng ngày càng hiệu quả (7).


Trong khi đó, "đỉnh cao trí tuệ" là cái củ chi, mà nhân dân vẫn mãi sống trong vòng ngu tối, mất hết tự do, chẳng biết gì tới dân chủ, kinh tế thụt lùi, giáo dục đổ vỡ tan hoang?




Chú thích
(1) https://vi.wikipedia.org/wiki/Trí_tuệ_nhân_tạo
(2) https://zh.wikipedia.org/wiki/人工智能
(3) https://ja.wikipedia.org/wiki/人工知能
(4) https://chantecler18.wordpress.com/2013/05/29/le-buffle-le-tigre-et-lintelligence/
(5) https://m.youtube.com/watch?v=IKppEEXIo4M
(6) 21 Lessons for the 21st Century, Yuval Noah Harari.

(7) Coronavirus : « La méthode scientifique est le seul rempart contre l'hystérie », via @LePoint https://www.lepoint.fr/tiny/1-2366341

Hai Cuộc Xuống Đường

Lời dẫn:
Trần Văn Lương là người thông thạo Hán Nôm, ông làm rất nhiều thơ chữ Hán. Nhưng khi làm thơ tiếng Việt, thơ ông vẫn trong sáng. Hoàn toàn vắng bóng những từ ngữ của cái ở đây tạm gọi là "tiếng Việt 1975".

Kính gửi đến quý vị trưởng thượng và quý anh chị con cóc cuối tuần.

Dạo:

         Người vì dân chủ đấu tranh,

Mình vì thắng một trận banh xuống đường!

Cóc cuối tuần:

    Hai Cuộc Xuống Đường

Đường phố rộng, người nen gần kín chỗ,

Dòng áo đen như nước đổ tràn sông,

Thấm loang dần khắp ngõ ngách Hồng Kông,

Chẳng ai bảo, nhưng ai lòng cũng hiểu.

Dân số chỉ tròm trèm chưa tám triệu,

Mà phần tư đã khứng chịu hy sinh,

Tạm quên đi giấc yên ổn thanh bình,

Vì dân chủ lao mình vào tranh đấu.

Dẫu biết sẽ bị "chúng" nghiền nát ngấu,

Vẫn kiên trì làm châu chấu đá xe.

Lũ côn đồ được nhà nước bao che,

Đã đứng sẵn rình chờ phe đối lập.

Đường chiến đấu dù chông gai tràn ngập,

Người người đều bất chấp mọi tai ương,

Từ luật sư, công chức đến tiểu thương...

Ngay tuổi trẻ cũng bỏ trường xuôi ngược.

Nhìn con lo việc nước,

Mẹ không đành cũng sánh bước kề bên,

Chống bọn tay sai vâng lệnh bề trên 

Muốn đặt ách độc tài lên thành phố.

Luật dẫn độ tuy tạm thời xếp xó,

Nhưng Bắc Kinh nào chịu bỏ qua cho.

Dân Hồng Kông vì dân chủ tự do,

Quyết gánh chịu rủi ro dù sớm muộn.

                            x

                       x        x

Người tỵ nạn khẽ buông tờ báo xuống,

Nghe trong lòng cuồn cuộn nỗi xót xa.

Nhìn dân người lại nghĩ đến dân ta,

Mà nhỏ lệ thương quê nhà bạc phước.

Buồn nhớ lại chuyện ít lâu về trước,

Vừa nghe tin người trong nước sục sôi,

Lầm tưởng cây hy vọng đã đâm chồi,

Nên xớn xác vội tươi cười hớn hở.

Dân Việt túa ra đường như vỡ chợ,

Hung hăng tày bầy ngựa dữ sút cương, 

Nổ giòn hơn đại bác ở sa trường,

Nhảy nhót tựa đang phát cuồng phát nhiệt.

Đàn thiếu nữ ngực cởi trần la hét,

Đám thanh niên gào thét chạy lăng quăng.

Nhìn thấy ai cũng "sát khí đằng đằng",

Mừng tự hỏi phải chăng đà đến lúc?

Phải chăng đã đến giờ dân bất phục,

Vì nghe lời thúc giục của lương tâm,

Vì ngấy trò phải giả điếc giả câm,

Hay vì bởi một nguyên nhân nào khác?

Có phải tại lũ cầm quyền bạc ác,

Xuất cảng dân đen đi các nước ngoài,

Trai cu li, gái bán xác miệt mài,

Còn hay mất, chẳng ai thèm hay biết?

Có phải tại giặc Tàu làm cá chết,

Giết ngư dân, đầu độc hết môi trường,

Mà bạo quyền, vốn hèn nhát bất lương,

Chẳng dám nói Chệt bồi thường thiệt hại?

Có phải tại bầy đảng viên vô lại

Cướp đất đai, của cải... của toàn dân,

Chiếm ngay luôn chốn thờ phượng thánh thần,

San bằng cả mộ phần người quá cố?

Có phải tại Vẹm bán dần lãnh thổ,

Để Tàu phù vào xóa sổ dân ta,

Dù bao người quyết đổ máu mình ra,

Mong cứu vớt mảnh sơn hà ngày trước?

Có phải tại đám cướp ngày tai ngược,

Bắt những người yêu nước chịu hàm oan,

Chịu giam cầm, chịu hành hạ dã man,

Đau đớn kiếp lầm than trong ngục tối?

Một câu hỏi kéo theo ngàn câu hỏi,

Càng đoán mò lại càng rối ren thêm.

Đám đông kia tựa ánh chớp qua thềm,

Vừa thấy đó, bỗng nhiên liền mất hút.

Người bẽn lẽn, biết ngay mình mừng hụt,

Giấc mơ đang trứng nước vụt tan tành.

Dân xuống đường, nào phải để đấu tranh,

Chỉ vì thắng một trận banh, Trời ạ!

                           x

                       x        x

Công dựng nước mấy ngàn năm vất vả,

Giờ đây đành tất cả thả trôi sông.

Những tiền nhân của dòng giống Lạc Hồng,

Nay chắc hẳn nát lòng nơi tiên giới.

Nếu dân Việt không cùng nhau quật khởi,

Mải tranh giành chút quyền lợi cỏn con,

Và chẳng màng đến vận mệnh nước non,

Ngày diệt chủng ắt chẳng còn xa nữa.

Đêm vơi đà quá nửa,

Đau lòng nhìn đốm lửa tắt trời xa.

               Trần Văn Lương

                  Cali, 8/2019

__._,_.___

---

Posted by: "Luong V. Tran" <tran1232@yahoo.com>

---