Ở Paris từ hơn ba chục năm nay, vào các siêu thị của Tàu, hầu như không còn thấy ghi tiếng Việt nữa. Chỉ toàn là tiếng Pháp và tiếng Hoa thôi.
Vài năm sau 1975, những siêu thị Tàu lan tràn như nấm. Lớn nhất là Tang Frères và Paris Stores. Cái tiệm bán thực phẩm kì cựu cho người Việt ở Place Maubert bị đè bẹp thảm thương, chỉ còn là hai căn nhà trệt, khách cũ lèo tèo.
Trong mấy năm đầu sau 1975, thực phẩm, rau trái... trong những tiệm Tàu còn ghi tiếng Việt. Nhưng người ta để ý thấy những từ ngữ tiếng Việt ở đây đã bắt đầu theo lối XHCN rồi. Chẳng hạn, người mua đọc "Gạo thơm cao cấp" thay vì "Gạo thơm thượng hảo hạng" như ở Sài Gòn xưa.
Nhưng sau đó, không kèn không trống, những bảng ghi tên hoặc chỉ dẫn bằng tiếng Việt bỗng biến đi đâu hết. Tình trạng, cho đến năm nay 2018, vẫn y như vậy: chỉ thấy ghi tiếng Hoa và tiếng Pháp.
Ấy thế mà hôm nay, theo bà xã mua thức ăn cho ngày lễ cuối năm (Saint-Sylvestre), tôi bỗng ngạc nhiên thấy rất nhiều người Pháp lăng xăng chỉ trỏ chọn lựa những bịch chả giò.
Nhìn sơ qua, có đến cả chục nhãn hiệu khác nhau. Có điều đáng chú ý là, trên những bịch chả giò này, đều có đề tiếng Việt hẳn hoi, chẳng hạn: "Nems au poulet".
Hà hà, mấy chữ Tàu, chắc các ông tây bà đầm ít ai hiểu!
Chợt nhớ vào khoảng mấy năm gần đây, hình như mấy quán ăn Tàu có phần không đông khách so với những tiệm ăn món Việt. Mà người ta cũng nhận thấy trên cửa kính vào các quán ăn Tàu bây giờ đều dán bảng với chữ "Phở" to tướng. Các bạn thử bước vào xem: Ta, Tây và Tàu ở trong đó đang húp phở sùm sụp, với đủ cả hành, ngò và ớt.
Lời bàn Tiếng Việt
Từ 1975 trở đi, tiếng Việt bị tiếng Tàu lấn áp, không phải riêng trong nước thôi, mà còn lan tràn ra ngoài nước, nơi có nhiều người Việt sinh sống.
Nhưng về các món ăn, người Tàu vẫn phải dùng tiếng Việt. Vì nhiều món ăn của người mình được ưa chuộng hơn các món Tàu, và khách sành ăn chỉ biết đến tên qua trung gian tiếng Việt.
Bánh mì sandwich kiểu Việt Nam, bò bún, nem, phở... làm giàu bộn bạc cho người Tàu khắp nơi trên thế giới.
