"Tham quan" là một từ thuộc
loại "đồng hóa" (1), tức là mang gốc tiếng Hoa cān guān 參觀, kể từ năm 1975, đã nhất loạt thay thế cho cách nói tương đương của người
miền Nam cũ.
Chẳng hạn, bây giờ người ta chỉ nói:
"tham quan công xưởng", "tham quan Hội An", thay vì nói:
"đi xem nhà máy", "thăm thành phố Hội An".
Ấy thế mà coi bộ dân chúng vẫn chưa thật
hiểu rõ từ này. Chứng cớ là năm 2009, có người còn đặt câu hỏi trên mạng
Internet: "Thăm quan" hay
"tham quan"? Khi cả đoàn đi du lịch, thăm viếng đâu đó thì ghi
lên xe dòng chữ, ví dụ: "Đoàn tham quan thủ đô". Vậy gọi là
"thăm quan" có được không? Còn ghi như câu này người ta cứ nghĩ là:
"Đoàn quan tham thủ đô!" (2)
Đành rằng, tiếng
nói tất nhiên biến đổi thích ứng với lịch sử, xã hội... Nhưng chủ trương áp đặt
những từ ngữ tiếng Hoa vào tiếng Việt một cách gượng ép như vậy, tức là đi ngược
lại chiều hướng có trước đó muốn làm cho tiếng Việt thoát dần khỏi ảnh hưởng của
Trung Quốc và ngày càng trong sáng hơn.
Lời bàn "tiếng Việt"
Đọc tin tức,
văn chương tiếng Việt ngày nay không khỏi cảm thấy ngột ngạt khó thở dưới một
chế độ độc tài và sa đọa. Nhân khi tìm tòi về hai chữ "tham quan",
trong bối cảnh khủng hoảng toàn diện về chính trị, quân sự, kinh tế, văn học, nghệ thuật...
ngày nay, gặp được một vần thơ thắm thiết, tưởng cũng là điều hiếm hoi (3):
Đêm xuân bóng tường vi che nửa mặt
Tôi gõ xuống mùa xuân từ lâu khép chặt
Tìm chút hương thầm trong lúc mãn khai
Nét tinh anh hàm tiếu buổi xa người.
(Tường vi, VŨ ĐỨC SAO BIỂN)
Ghi chú:
(1) Bảng từ vị tiếng Việt 1975:
http://tieng-viet-dtk.blogspot.fr/2012/09/bang-tu-vi-tieng-viet-1975.html
http://tieng-viet-dtk.blogspot.fr/2012/09/bang-tu-vi-tieng-viet-1975.html
(2) http://vn.answers.yahoo.com/question/index?qid=20091112015250AAvZm1x
(2020/03/02)
(2020/03/02)
11 Câu trả lời
Xếp hạng
- Ẩn danh1 thập kỷ trướcCâu trả lời hay nhất
- ...Xem tất cả bình luận
- phong4 năm trướcBáo cáoRõ là cắt nghĩa đùi !
- Đăng nhập để trả lời câu hỏi
- Ẩn danh1 thập kỷ trước
- Đăng nhập để trả lời câu hỏi
- 3 năm trước
(3) "Tham quan Hội An":
http://www.hoianworldheritage.org.vn/vi/news/Hoi-An-qua-tho-ca/Tuong-Vi-558.hwh