chùa Cầu Hội An

Bản tin này đăng trên VTC News (20/07/2012) có thể coi là tiêu biểu cho "văn chương báo chí" ở Việt Nam ngày nay.

Nguyên văn	Lời bàn "Tiếng Việt"
Chùa Cầu - Hội An: "Đẹp nhưng ... hôi"
(VTC News) - Tình trạng ô nhiễm, bốc mùi tại kênh Chùa Cầu (Hội An) đang khiến thành phố du lịch này xấu đi trong mắt du khách trong và ngoài nước.
Theo phản ánh của người dân sinh sống gần kênh Chùa Cầu, tại phường Minh An và Cẩm Phô (TP Hội An), hơn chục năm nay, hàng trăm hộ dân nơi đây phải hứng chịu tình trạng hôi thối do nước tại kênh Chùa Cầu ô nhiễm. Mặc dù người dân đã phản ánh, nhưng tình trạng cũng không mấy được cải thiện.	Phản ánh: cũng như rất nhiều từ tiếng Việt bây giờ, mang gốc tiếng Hoa. Ở đây dùng theo nghĩa: "báo cáo trình bày một thực trạng không tốt nào đó cho nhà chức trách biết để mà giải quyết vấn đề".  Nghĩa này khác với nghĩa thường dùng ở miền Nam trước 1975. Hộ: bây giờ hay dùng chữ gốc Tàu hơn xưa. Dân Việt bị bắt theo cán bộ Nhà nước nói ra rả "căn hộ", "hộ khẩu"... thay vì "căn nhà", "sổ gia đình"... Xem thêm: ở đây.
Du khách đến di tích Chùa Cầu bức xúc vì mùi hôi thối bốc lên từ kênh nước ô nhiễm	Bức xúc: lấy làm bực bội khó chịu. Xem thêm: ở đây.
Một người dân sinh sống dọc kênh Chùa Cầu (đường Trần Phú, TP Hội An) cho biết : “Hôi thối không tả nổi, mưa nắng gì cũng vậy, nước đầy hay cạn cũng như nhau. Hơn chục năm nay, người dân chúng tôi phải sống trong cảnh này, có hôm bưng chén cơm lên ăn không nổi. Năm ngoái cơ quan chức năng có cho công nhân nạo vét hồ phía trên, rồi thả cỏ, bèo ở khu vực hồ chứa nhưng đâu lại vào đó. Thối hoàn thối! Tây cứ đi qua mà lắc đầu bịt mũi”.	Chức năng: từ gốc Hán này mang nhiều ý nghĩa phức tạp, làm cho câu viết rất tối nghĩa. "Cơ quan chức năng": người miền Nam trước 1975 viết là "nhà chức trách" có phần rõ ràng dễ hiểu hơn Xem thêm: ở đây
Cũng theo người dân, nguyên nhân của tình trạng này là do nước thải từ các nhà hàng, khách sạn trên đường Hai Bà Trưng và khu vực lân cận chưa qua xử lý vô tư đổ xả ra hồ chứa gần đó rồi chảy hết ra hồ chứa phía bên trên. Từ đây, nước thải ô nhiễm chảy ra kênh Chùa Cầu càng thêm ô nhiễm, bốc mùi.	Xử lý: đây là một từ gốc Hoa bị lạm dụng rất nhiều trong cách nói và viết ở Việt Nam sau 1975. Riêng trong bản tin ngắn ở đây đã có 5 lần "xử lý". Xem thêm: ở đây. Vô tư: đây cũng là một từ gốc Hoa, đã biến nghĩa hết sức quái gở trong tiếng Việt. Xem thêm: ở đây.
Nước dẫn về kênh Chùa Cầu ô nhiễm bốc mùi và đen kịt
Ngày 18/7, phóng viên có mặt tại kênh Chùa Cầu - nơi tập trung rất đông du khách trong nước và nước ngoài đến để chụp ảnh, tham quan. Tuy nhiên, ai cũng lắc đầu ngán ngẩm vì mùi hôi thối bốc lên từ dòng kênh đen ngòm, đầy rêu đen. Chưa hết, lượng nước ô nhiễm chảy ra sông Hoài càng khiến du khách và người dân quan ngại.	Tham quan (gốc Hoa): xem thêm ở đây. Quan ngại (gốc Hoa?): bận tâm, lo lắng.
Anh Hoàng, du khách Hà Nội cùng gia đình đến đây chụp ảnh lưu niệm lắc đầu: “Đẹp thì có đẹp, nhưng hôi thối quá. Chính quyền địa phương phải làm sao chứ biểu tượng của Hội An mà để như thế này thì thật khó chấp nhận”.	Lưu niệm (gốc Hoa?): giữ lại làm kỉ niệm.
Mặc dù chính quyền địa phương đã cải tạo hồ điều hòa phía thượng lưu kênh Chùa Cầu, nhưng tình trạng ô nhiễm tại đây cũng không được cải thiện là mấy
Tiếp tục đi ngược dòng kênh Chùa Cầu lên khu vực khu phố 5B, phường Cẩm Phô mới thấy, không chỉ người dân sống gần Chùa Cầu phải gánh chịu tình trạng này mà còn có hàng trăm hộ dân sống dọc mương Ồ Ồ (khu phố 5B, phường Cẩm Phô, TP. Hội An) cũng phải sống trong cảnh tra tấn bởi mùi hôi thối, xú uế của nước thải chảy qua con mương này hàng chục năm nay. Anh Quân, người dân tại đây bức xúc: “Phản ánh hoài mà có thay đổi gì đâu. Trong khi con mương này là nơi chứa, dẫn nước thải của gần như toàn bộ nhà hàng, khách sạn tại các tuyến đường nơi đây đổ về. Từ đây, nước thải chảy về hồ điều tiết rồi ra kênh Chùa Cầu”.
Anh Quân cũng cho biết, người dân kiến nghị đúc đanh, che mặt cống lộ thiên thì chính quyền phường không đồng ý, nên người dân phải sống chung với hôi thối. "Đó là chưa kể mùa mưa, nước cống ô nhiễm cứ vậy tràn vào nhà, bẩn thỉu không thể tả được” - anh Quân nói.	Kiến nghị (gốc Hoa 建議): đưa ra ý kiến để xem xét, thảo luận, giải quyết, v.v.
Mương Ồ Ồ (phường Cẩm Phô), nơi chứa, dẫn nước thải của cả khu vực chảy về Chùa Cầu bị ô nhiễm nghiêm trọng khiến người dân bức xúc gần chục năm nay
Theo thống kê của ngành môi trường TP. Hội An, khu vực kênh Chùa Cầu, là bãi đáp của hơn 2.000 m3 nước thải từ hệ thống mương thoát nước thải của 3 phường Minh An, Cẩm Phô, Tân An (Hội An). Số lượng dân cư thường xuyên xả nước thải sinh hoạt khoảng 12.000 người và gần 30 khách sạn, 3 nhà hàng lớn cùng nhiều nhà hàng nhỏ, khiến tình hình ô nhiễm ở đây càng trở nên nghiêm trọng.
Về vấn đề này, ông Trương Văn Bay, Phó Chủ tịch UBND TP Hội An thừa nhận: “Lượng nước thải phát sinh tại đây là do nước thải của các nhà hàng tại khu vực đường Hai Bà Trưng đổ ra ứ đọng gây nên". Theo ông Bay, để xử lý, TP đã cho nạo vét hồ điều tiết nơi đầu nguồn kênh nước chảy qua Chùa Cầu và cho bơm nước rửa trôi… Nhưng cũng chỉ là giải quyết tình thế. "Hiện chúng tôi đang xúc tiến nhanh việc xây dựng trạm xử lý nước thải đầu nguồn tại khu vực đường Phan Châu Trinh, không cho nước thải chảy trực tiếp ra Chùa Cầu mà phải được xử lý đảm bảo sẽ giải quyết dứt điểm tình trạng này. Đối với tuyến mương Ồ Ồ chảy qua khu phố 5B sẽ xây dựng thành tuyến cống kín sau khi trạm xử lý nước thải xây dựng xong sẽ giải quyết được tình trạng hôi thối hiện nay” - ông Bay nói.	Giải quyết tình thế: khó hiểu. Theo văn mạch đoán nghĩa là "giải quyết tạm bợ qua loa", trái với "giải quyết dứt điểm" ở dưới. Đảm bảo: xem thêm ở đây.
Cũng theo Phó Chủ tịch UBND TP Hội An, nếu không gặp khó khăn về tài chính thì dự kiến nhà máy sẽ được xây dựng vào cuối năm nay với kinh phí khoảng 6-7 tỷ đồng, kinh phí sẽ do tổ chức Jica Nhật Bản tài trợ.
Như vậy, trong thời gian chờ trạm xử lý nước thải được xây dựng và đi vào hoạt động thì di tích Chùa Cầu tiếp tục chìm trong mùi hôi thối, ô nhiễm, hình ảnh du lịch Hội An tiếp tục bị ảnh hưởng. Bửu Lân Nguồn: http://vtc.vn/2-341394/xa-hoi/chua-cau-hoi-an-dep-nhunghoi.htm photo dtk 2010	Kết luận: Bản tin kêu ca về tình trạng cống rãnh dơ bẩn lâu năm ở thành phố du lịch nổi tiếng Hội An (đối với người Pháp và Nhật chẳng hạn) mà nhà chức trách Việt Nam vẫn mãi không giải quyết nổi. Đọc bản tin ngắn này, không khỏi lo ngại vì chiều hướng đồng hóa tiếng Việt với tiếng Tàu từ 1975.

giản đơn

"Theo tui là phải thay đổi cách làm: phải biến thứ phức tạp thành cái giản đơn chứ đừng biến cái giản đơn thành phức tạp."

Đấy là lời "đỉnh-cao-trí-tuệ" của "ông Nguyễn Bá Thanh, với tư cách vừa là Trưởng ban Nội chính T.Ư,  vừa là Bí thư Chủ tịch HĐND TP. Đà Nẵng đã thẳng thắn chỉ rõ những bất cập trong quản lý hiện nay." (07/01/2013, nguồn: http://giaoduc.net.vn/Xa-hoi/Ong-Nguyen-Ba-Thanh-Dung-bien-cai-gian-don-thanh-phuc-tap/266281.gd).

Cách nói lộn ngược này bắt đầu lan tràn ở khắp Việt Nam từ năm 1975.

Chẳng hạn, nói:

"giản đơn" thay vì "đơn giản";

"đảm bảo" thay vì "bảo đảm";

"triển khai" thay vì "khai triển";

v.v.

điên đảo thế giới 顛倒世界

Thử hỏi viết và nói lộn ngược như thế có đem lại cái gì hay ho cho tiếng Việt, nếu không chỉ là muốn ép buộc dân ta nói  theo cách nói <thí dụ:  jiǎn dān 简单（簡單)> của người Tàu? Tức là đi ngược lại những cố gắng của người dân miền Nam trước đã thành công ngày càng thoát khỏi áp lực về ngôn ngữ đến từ phương Bắc.

Thực ra, tiếng nói chỉ bày tỏ sự tiến hóa (hay thoái hóa) của một dân tộc. Phạm Quỳnh đã nói: "Tiếng ta còn, nước ta còn".

Hãy điểm qua vài biến chuyển lịch sử thế giới ngày nay. Sau Thế chiến thứ hai, có ba quốc gia phải chịu chung số phận đất nước chia đôi: Đức quốc, Hàn quốc và Việt Nam.

Năm 1990, Tây Đức (Cộng Hòa Liên Bang)  và Đông Đức (Cộng Sản lệ thuộc Liên Xô) được thống nhất trở thành một quốc gia dân chủ tự do. Từ đó, mặc dù phải nâng đỡ một nửa số dân Đông Đức cũ, chậm lụt nghèo đói trong suốt mấy chục năm kiệt quệ dưới một thể chế độc tài công an, cả Đức quốc ngày nay đã trở thành một cường quốc thứ tư trên thế giới.

Trong khi đó, Hàn quốc vẫn chịu cảnh đất nước chia li. Nam Hàn theo khuynh hướng tự do dân chủ, ngày nay đã trở thành một quốc gia tiến bộ giàu mạnh. Còn Nhà nước Bắc Hàn chỉ là một phe đảng quân phiệt cuồng tín, đe dọa hòa bình thế giới, mà đời sống người dân hoàn toàn thụt lùi, thiếu cả áo mặc cơm ăn (xem: duy ý chí).

Riêng Việt Nam từ 1975 cũng đã thống nhất. Nhưng tiếc thay, thống nhất "lộn ngược" so với Đức quốc. Đã gần 40 năm sau ngày thống nhất theo "định hướng Xã Hội Chủ Nghĩa", Nhà nước Việt Nam vẫn chạy theo mô hình Trung quốc (về mọi mặt: chính trị, kinh tế, giáo dục, ngôn ngữ, v.v.). Hơn thế nữa: nền kinh tế quốc gia bị lũng đoạn tận gốc rễ, tự do tín ngưỡng và ngôn luận bị đàn áp, văn hóa suy đồi, chủ quyền đất nước hiện bị đe dọa trầm trọng.

Bây giờ kẻ ngược người xuôi,
Biết bao giờ lại nối lời nước non?

sự cố

• Tự động chẩn đoán và sửa chữa các sự cố phần mềm phổ biến ở Windows.
• Sự cố nhà máy điện Fukushima I.
• Sự cố sập nhịp dẫn cầu Cần Thơ là một trong những thảm họa cầu đường và tai nạn xây dựng nghiêm trọng nhất tại Việt Nam xảy ra vào ngày 26 tháng 9 năm 2007.
• Trang thiết bị ứng cứu khẩn cấp sự cố tràn dầu.
• Mr Đàm đền bù fan sau sự cố liveshow.
• Siêu xe thăm dò 2,5 tỷ USD gặp sự cố nghiêm trọng - Zing News.
• 28/12/2006, ngày thứ hai hệ thống viễn thông VN gián đoạn vì sự cố đứt cáp.

"Sự cố" là một từ gốc Hán, nhưng rất ít được dùng ở miền Nam trước 1975. Hơn nữa, từ này, trước 1975, thường mang một ý nghĩa khác hẳn nghĩa dùng trong mấy thí dụ ở trên.

Theo Hán Việt Từ Điển (1931, Đào Duy Anh): sự cố. Cái cớ sinh ra việc biến. 

Trong mấy thí dụ trên đây, sự cố dùng theo định nghĩa tìm thấy trong Đại từ điển Tiếng Việt (1999, Nguyễn Như Ý chủ biên): sự cố <danh từ>. Điều bất thường và không hay xảy ra trong suốt một quá trình hoạt động nào đó: Máy có sự cố — có sự cố trên đường đi.

photo Internet: ... siêu xa sự cố 超车事故

Tức là rất gần với hai định nghĩa 1 và 4 dưới đây ­— trong các ý nghĩa khác nhau của "sự cố", theo cách nói của người Hoa:

1. Sự tình, vấn đề.
2. Nguyên nhân, duyên cố.
3. Biến cố.
4. Tai nạn, tai họa bất ngờ. Như: giao thông sự cố 交通事故 (tai nạn giao thông).
5. Cớ, lí do (giả thác).

Xem chi tiết trong Hán Điển:

shì gù 事故 http://www.zdic.net/cd/ci/8/ZdicE4ZdicBAZdic8B323442.htm 

Hôm nay (03/04/2013), tìm trên google.com:

sự cố: 17 600 000 kết quả (0,25 giây).

Điều này cho thấy khuynh hướng từ 1975 muốn đồng hóa tiếng Việt với tiếng Hoa: chỉ làm tiếng Việt trở thành tối tăm khó hiểu mà chẳng đem lại một ý niệm nào mới mẻ.