ngược xuôi xuôi ngược

Quanh quẩn mãi giữa vài ba dáng điệu,
Tới hay lui vẫn chừng ấy mặt người. (1)

Quanh quẩn, quẩn quanh. Tới lui, lui tới. Qua lại, lại qua... Trong tiếng Việt từ xưa vẫn có cách nói ngược xuôi, xuôi ngược như vậy. Ý nghĩa như nhau, chỉ tùy theo nhu cầu âm điệu trong câu nói hoặc quy luật bằng trắc trong bài thơ mà tự do biến đổi.

Tuy nhiên, có nhiều từ ngữ người Việt chỉ dùng theo một chiều thôi, chẳng hạn: đơn giản, bảo đảm, khai triển.

Bỗng một hôm, "người ta" đồng loạt nói đảo ngược những chữ này thành: giản đơn, đảm bảo, triển khai.

Có người bảo: Ồ, có sao đâu! Vẫn hiểu mà.

Có người cất tiếng than "nỗi buồn tiếng Việt".

Có ai tự hỏi: Cớ sao, thình lình, một sớm một chiều, bỗng chốc, cùng lúc, hùa nhau nói xoay ngược trở lại như vậy?

Lạ nhất là cách xoay ngược thành xuôi, lại bắt chước nói y hệt như người Tàu ở tận phương Bắc xa xôi!

Cùng với hiện tượng lộn ngược tiếng nói này:

... một đất nước chìm đắm trong một chế độ độc tài đen tối,
... một dân tộc đày đọa lầm than,
... một xã hội đầy dẫy bất công gian trá,

Nguồn BBC tiếng Việt: Saigon ngược xuôi

Đó là hiểm họa mất nước ngày càng rõ rệt.

Bây giờ kẻ ngược người xuôi,
Biết bao giờ lại nối lời nước non. (2)

Chú thích

(1) Thơ Huy Cận, Lửa thiêng, Hà Nội, 1940.
(2) Nguyễn Du, Truyện Kiều.

Hãy Chụp (ảnh) Giùm Tôi

>>         Đừng khoe tôi, hỡi người bạn tài hoa,
>>         Những tấm ảnh mang ra từ địa ngục,
>>         Nơi bạn mới về rong chơi hạnh phúc,
>>         Dù bao người vẫn tủi nhục xót xa.
>>         Đừng khoe tôi hình ảnh một quê nhà,
>>         Mà bạn nghĩ đang trên đà “đổi mới”,
>>         Những thành thị xưa hiền như bông bưởi,
>>         Nay bỗng dưng rã rượi nét giang hồ.
>>         Đừng khoe tôi những cảnh tượng xô bồ,
>>         Những trụy lạc giờ vô phương cứu chữa.
>>         Đất nước đã từ lâu không khói lửa,
>>         Sao rạc rài hơn cả thuở chiến chinh.
>>         Đừng khoe tôi những yến tiệc linh đình,
>>         Những phố xá ngập phồn vinh giả tạo,
>>         Nơi thiểu số tung tiền như xác pháo,
>>         Khi dân nghèo không muỗng cháo cầm hơi.
>>         Đừng khoe tôi cảnh tụ họp ăn chơi,
>>         Của những kẻ đã một thời chui nhủi,
>>         Bỏ tất cả, trong đêm dài thui thủi,
>>         Ngược xuôi tìm đường xăm xúi vượt biên.
>>         Đừng khoe tôi những con phố “bưng biền”,
>>         Những quảng cáo, những mặt tiền nham nhở,
>>         Những khách sạn ánh đèn màu rực rỡ,
>>         Trơ trẽn bày, dụ dỗ khách phương xa.
>>         Đừng khoe tôi chốn thờ phượng nguy nga,
>>         Những dinh thự xa hoa nằm choán ngõ,
>>         Những màu sắc lam, vàng, đen, tím, đỏ,
>>         Đang uốn mình theo gió đón hương bay.
>>         Đừng khoe tôi ảnh Hà Nội hôm nay,
>>         Thành phố đã chết từ ngày tháng đó,
>>         Khi bị ép khoác lên màu cờ đỏ,
>>         Khi triệu người phải trốn bỏ vô Nam.
>>         Đừng khoe tôi những cảnh tượng giàu sang,
>>         Đã được bạn tóm càn vô ống kính,
>>         Những hình ảnh mà kẻ thù toan tính,
>>         Muốn tung ra để cố phỉnh gạt người.
>>         o O o
>>         Bạn thân ơi, sao không chụp giùm tôi,
>>         Nỗi thống khổ của triệu người dân Việt,
>>         Nửa thế kỷ trong ngục tù rên xiết,
>>         Oán hờn kia dẫu chết chẳng hề tan.
>>         Chụp giùm tôi đàn thiếu nữ Việt nam,
>>         Thân trần trụi xếp hàng chờ được lựa,
>>         Hay bầy trẻ mặt chưa phai mùi sữa,
>>         Bị bán làm nô lệ ở phương xa.
>>         Chụp giùm tôi đôi mắt mẹ, mắt cha,
>>         Mà suối lệ chỉ còn là máu đỏ,
>>         Khóc con cháu ra đi từ năm đó,
>>         Biển dập vùi, đà tách ngõ u minh.
>>         Chụp giùm tôi số phận những thương binh,
>>         Đã vì nước quên mình trên chiến trận,
>>         Mà giờ đây ôm hận,
>>         Tấm thân tàn lận đận giữa phong ba.
>>         Chụp giùm tôi hình ảnh những cụ già,
>>         Bọn đầu nậu gom ra đường hành khất,
>>         Để đêm đến, nộp hết tiền góp nhặt,
>>         Đổi chén cơm dầm nước mắt nuôi thân.
>>         Chụp giùm tôi xác chết những ngư dân,
>>         Bị Tàu giết bao lần trên biển rộng,
>>         Hay những chiếc quan tài chưa kịp đóng,
>>         Chở cha, anh lao động Mã Lai về.
>>         Chụp giùm tôi thảm cảnh những dân quê,
>>         Chịu đánh đập chán chê dù vô tội,
>>         Hay cảnh những anh hùng không uốn gối,
>>         Gánh đọa đày trong ngục tối bao la.
>>         Chụp giùm tôi mốc biên giới Việt Hoa,
>>         Lấn vào đất của ông cha để lại,
>>         Hay lãnh thổ cao nguyên còn hoang dại,
>>         Lũ sài lang hèn nhát lạy dâng Tàu.
>>         Chụp giùm tôi những nghĩa địa buồn đau,
>>         Chúng tàn phá, chẳng còn đâu bia mộ.
>>         Kẻ sống sót đã đành cam chịu khổ,
>>         Người chết sao cũng khốn khó trăm đường.
>>         o O o
>>         Hãy chụp giùm tôi hết những tang thương,
>>         Hình ảnh thật một quê hương bất hạnh,
>>         Nơi mà bạn, xưa đêm trường gió lạnh,
>>         Đã căm hờn quyết mạnh dạn ra khơi.
>>         Chiếc thuyền con, ca nước lã cầm hơi,
>>         Mạng sống nhỏ đem phơi đầu sóng dữ.
>>         Rồi tha phương lữ thứ,
>>         Tháng năm dài, quá khứ cũng dần phai.
>>         Lòng người chóng nguôi ngoai,
>>         Tháng Tư đến, có mấy ai còn nhớ!

Nguồn: Internet

phản cảm

Lên mạng Internet vào trang google.com gõ hai chữ "phản cảm" là tìm được trong nháy mắt cả triệu (=1 000.000) câu viết gần giống hệt như nhau trên báo chí Việt Nam.

Dưới đây chỉ là trang đầu kết quả tìm kiếm. Xin đọc lướt qua cho khỏi ngán vì "quá tải"!
 

•  Màn múa cột sexy đến... phản cảm - YouTube
Một màn múa "người lớn" được trình diễn phản cảm ngay tại Triển lãm Quốc tế CNTT 2010 - nơi thu hút hàng ngàn bạn trẻ đến ...

•  Phản cảm thanh niên bú sữa gây sốc - YouTube

Trong clip, một tốp thanh niên chừng 20-30 người cổ vũ 2 người con gái, trong đó một người mặc áo xanh tình nguyện dùng phần ...

•  Phản cảm với quảng cáo của Don Nguyễn, Chan Thanh San, Trà ...

Phản cảm với quảng cáo của Don Nguyễn, Chan Thanh San, Trà Ngọc Hằng

Autres vidéos pour "phản cảm" »

•  Phản Cảm | Tin tức giải trí | Tin trong ngày

phản cảm - Tin tức giải trí - Tin trong ngày. ... Duyệt theo từ khóa phản cảm ... Tags: Hàng loạt sao V-biz sẽ bị cấm lên truyền hình - ăn mặc phản cảm, Bộ ...

•  Dạy học trò bằng lời lẽ phản cảm | Giáo dục | Người Lao Động Online

•  phản cảm: Tin tức, hình ảnh, video clip về phản cảm - VnExpress

Tất cả thông tin, hình ảnh, video clip về phản cảm tại VnExpress.net.

•  Phản cảm - TTVH

thethaovanhoa.vn/tags-36614/phan-cam.htm - Traduire cette page
20 éléments – Phản cảm - Tổng hợp tất cả các bài viết liên quan đến Phản ...
Các nghệ sĩ nói về cảnh “liếm rượu” trong "Hoa nắng": Chấp nhận được
Cảnh “liếm rượu” trong phim "Hoa nắng": Phản cảm hay thực tế

•  Phản cảm | aFamily.vn - Chuyên trang Phụ nữ trẻ & Gia đình

afamily.vn/t-36614/phan-cam.chn - Traduire cette page
Việc mỹ nhân A, B... tung những bộ ảnh nuy trên trang mạng hay trên các phương tiện truyền thông trong những tư thế gợi cảm thái quá, sexy phản cảm gây ...

•  phản cảm - Các bài viết về "phản cảm",tin tức phản cảm

www.tinmoi.vn/tag/phản-cảm - Traduire cette page
Phản cảm cô gái nhảy khiêu gợi giữa phố Sài Thành; Chủ tịch thị trấn bị nghi vấn 'xén' tiền quét rác; Hà Nội: '2 mẹ con' hung hăng lăng mạ CSGT; Phận đời ...

•  Mặc phản cảm, ca sĩ Thu Minh sẽ bị xử phạt - Văn hóa - Giải trí ... dantri.com.vn/.../Mac-phan-cam-ca-si-Thu-Minh-... - Traduire cette page

4 Tháng Năm 2012 – (Dân trí) -Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn, ông Vương Duy Biên vừa cho biết Cục đã chính thức gửi công văn yêu cầu Sở VHTT&DL ...

•  Phản Cảm Don Nguyễn, chan than san, Trà Ngọc Hằng Trong ...

http://www.facebook.com/Vietnamtodaynews Phản Cảm Với Don Nguyễn, chan than san, Trà Ngọc Hằng Trong ...

•  [ VTV 18/8/11 ] Minh Hằng ăn mặc phản cảm lên sân khấu! - YouTube

Minh Hằng diện quần xuyên thấu lên sân khấu Nữ ca sĩ góp mặt trong chương trình 'Đêm mỹ nhân' tối 14/8, với trang phục ...

•  Quảng cáo phản cảm máy lọc nước Kangaroo trên VTV3 - chung kết ...

TrongVeo (http://trongveo.com) chia sẻ và rất bực mình với quảng cáo này của VTV3 khi được phát vào giờ giải lao trận chung ...

•  [058] Chuyện Không Thể Ngờ - Phản Cảm - YouTube

 [058] Chuyện Không Thể Ngờ - Phản Cảm. MocksPhim. Subscribe Subscribed Unsubscribe.

•  Minh Hằng ăn mặc phản cảm lên sân khấu trong Đêm Mỹ Nhân ở ...

Autres vidéos pour "phản cảm" »

•  Phản cảm cô gái nhảy khiêu dâm giữa phố-nhay khieu dam |Tin tuc ...

8 Tháng Sáu 2012 – nhay khieu dam Một cô gái với gương mặt khả ái, vóc dáng, thân hình như người mẫu và rất bốc lửa nhảy kiểu khiêu dâm giữa đường phố.

•  VietNamNet - Phản cảm cô gái nhảy khêu gợi giữa phố Sài Thành ...

vietnamnet.vn/.../phan-cam-co-gai-nhay-kheu-goi... - Traduire cette page

8 Tháng Sáu 2012 – Một cô gái với gương mặt khả ái, vóc dáng, thân hình như người mẫu và rất bốc lửa nhảy kiểu khiêu dâm giữa đường phố TP.HCM. Nữ “vũ ...

•  phản cảm - BAOMOI.COM

phản cảm - Một cô gái với gương mặt khả ái, vóc dáng, thân hình rất bốc lửa nhảy kiểu khiêu dâm giữa đường phố TP.HCM. Nữ “vũ công” này đã “được” nhiều ...

•  Thu Minh hở phản cảm bị phạt khẽ 3,5 triệu đồng - Phụ nữ Today

phunutoday.vn/.../Thu-Minh-ho-phan-cam-bi-ph... - Traduire cette page
15 Tháng Năm 2012 – (Phunutoday) - Chiều ngày 14/5/2012, Sở VHTT&DL TP.HCM đã công bố quyết định xử phạt ca sĩ Thu Minh vì ăn mặc phản cảm, không phù ...

•  Cảnh quay quá phản cảm trên phim giờ vàng VTV3: Tin, Video clip ...

ngoisao.net/.../canh-quay-qua-phan-cam... - Viêt Nam - Traduire cette page

9 Tháng Ba 2012 – Hành động dùng lưỡi liếm rượu ở ngực bạn gái của nhân vật Phúc trong phim 'Hoa nắng' trên VTV3 quá gợi dục.          

Phản cảm clip trò chơi thanh niên thi bú sữa - YouTube

www.youtube.com/watch?v=DH9c46owmbY22 sept. 2011 - 1 min      
Quảng cáo phản cảm máy lọc nước Kangaroo trên VTV3 - chung kết ...
TrongVeo (http://trongveo.com) chia sẻ và rất bực mình với quảng cáo này của VTV3 khi được phát vào giờ giải lao trận chung       
Phản cảm văn hóa trong lễ hội - YouTube
Lễ hội chùa Long Đọi Sơn được tổ chức 21/3 âm lịch tại chùa Long Đọi, xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Lễ hội rước Phật, rước ...
Autres vidéos pour "phản cảm" »
“Mổ xẻ” trang phục phản cảm | Thanh Niên Online

19 Tháng Năm 2012 – Sáng 18.5, Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch tổ chức Hội nghị giao ban trực tuyến giữa ba điểm cầu Hà Nội - Đà Nẵng - TP.HCM về chấn chỉnh ...

Phản cảm và “phản cảm” trong từ điển tiếng Việt - TiềnPhong

www.baomoi.com/.../2343275.epi - Viêt Nam - Traduire cette page
TP - Từ này được Nhà Xuất bản Đà Nẵng cập nhật trong Từ điển Tiếng Việt và nó được định nghĩa như sau: Phản cảm: Gây ra những phản ứng tiêu cực, làm ...

Nghệ sỹ mặc phản cảm có thể bị cấm hành nghề vĩnh viễn - Báo Mới

(Nguoiduatin.vn) - Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch quyết phạt nặng để chấn chỉnh hoạt động biểu diễn trong làng nghệ thuật. - Nghệ sỹ mặc phản cảm có thể ...

Nghệ sĩ ăn mặc phản cảm sẽ bị cấm diễn tới 2 năm - Tin Tức

Nghệ sĩ ăn mặc phản cảm sẽ bị cấm diễn tới 2 năm. 01/06/2012 09:44 (GMT +7). Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch sẽ xử phạt hành chính, mở rộng hình thức tước ...

Ăn mừng phản cảm, người hùng Đan Mạch dễ dính án - VTC News

vtc.vn/.../an-mung-phan-cam-nguoi-hung-dan-m... - Traduire cette page

3 ngày trước – (VTC News) - Nicklas Bendtner người đã lập cú đúp cho Đan Mạch trong trận gặp Bồ Đào Nha có thể sẽ bị UEFA phạt nặng vì cái tội… tụt ...

10.            Mặc trang phục biểu diễn phản cảm bị cấm diễn 2 năm - Mac trang ...

vov.vn/Home/Mac-trang...2.../211350.vov - Traduire cette page

Tháng Sáu 2012 – Mặc trang phục biểu diễn phản cảm bị cấm diễn 2 năm. (VOV) - Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch vừa ban hành thông báo ý kiến về việc chấn ...

Phản cảm cô gái nhảy khêu gợi giữa phố Sài Thành - MegaFun ...

megafun.vn/.../Phan-cam-co-gai-nhay-kheu-goi-g... - Traduire cette page
Tháng Sáu 2012 – Khoảng 20g30 đêm 7/6, tại góc đường Khuông Việt và Âu Cơ, Tân Phú, TPHCM, một cô gái xinh đẹp đi bán kẹo dạo đã nhảy khiêu dâm giữa ...

Nói chung, phần lớn trong những thí dụ này, người ta chỉ tỏ ra "khó chịu", "bực mình", "không có cảm tình tốt" ... đối với những hành vi hoặc lời nói "không đẹp", "trái luân lí" hoặc "không tôn trọng thuần phong mĩ tục".

Từ "phản cảm" không tìm thấy trong các từ điển tiếng Việt (1). Cũng như rất nhiều từ "mới" xuất hiện sau 1975, phải tìm giải thích trong các từ điển chữ Hán.

Chẳng hạn, Hán ngữ đại từ điển có định nghĩa sau đây:

phản cảm 反感:

Để xúc hoặc bất mãn đích tình tự.
Tương phản từ: hảo cảm 好感.

Định nghĩa này không khác gì với cách hiểu như đã ghi ở trên. Người dân trước 1975 vẫn thường nói (hoặc viết): "trái tai gai mắt", "chướng quá", "nham nhở", "đáng ghét", v.v.

Tại sao lại phải dùng chữ Tàu -- một cách quá lố, cho một ý niệm mà trong tiếng Việt từ lâu đã có cách diễn tả hết sức trong sáng và dễ hiểu? 

Ghi chú

(1) Xin đính chính theo trang báo dưới đây:

TiềnPhong - 08/01/2009 09:55

Phản cảm và “phản cảm” trong từ điển tiếng Việt
TP - Từ này được Nhà Xuất bản Đà Nẵng cập nhật trong Từ điển Tiếng Việt và nó được định nghĩa như sau:
Phản cảm: Gây ra những phản ứng tiêu cực, làm cho cảm thấy bực mình, khó chịu {thường nói về người thưởng thức nghệ thuật}...
http://www.baomoi.com/Phan-cam-va-phan-cam-trong-tu-dien-tieng-Viet/76/2343275.epi

lưỡi gỗ và cá rô cây

Sáng nay đọc báo, gặp một bài ngắn nói về nguồn gốc thành ngữ "langue de bois" trong tiếng Pháp.

Tôi đang ngần ngừ giữa hai cách dịch sang tiếng Việt: hoặc là "lưỡi gỗ" hoặc là "lưỡi cây".
Dịch là "lưỡi cây" có lẽ thích hợp hơn, vì hai lí do.
Lí do thứ nhất: trong tiếng Việt đã có câu "Bắc Kì ăn cá rô cây". (1)
Lí do thứ hai: thành ngữ "langue de bois", theo như bài báo, vốn bắt nguồn từ bên Nga. Vào đầu thế kỉ XX, dưới thời quân chủ chuyên chế Nga hoàng, trước cách mạng tháng mười 1917, "langue de bois" chỉ một bài diễn văn "cứng như củi", nghĩa là rỗng tuếch. Lúc đầu, thành ngữ này viết là "langue de chêne", tức là "lưỡi sồi". Sau đó, vào những năm 1970, ở Ba Lan nổi dậy phong trào Solidarność tranh đấu cho dân chủ tự do chống lại Liên Xô Viết, và thành ngữ "langue de chêne" (lưỡi sồi) mới biến thành "langue de bois" (lưỡi cây) rất phổ biến ở Pháp từ những năm 1980.

Nhưng "lưỡi gỗ" đã trở thành thông dụng ở Việt Nam.

“Lưỡi gỗ” là từ ngữ của Tướng CSVN Trần Ðộ đã dùng để chỉ cách “nói lấy được” trong chế độ Cộng Sản. Trong tập “Nhật Ký Rồng Rắn” Trần Ðộ đã viết: “Nổi bật lên là một bộ máy độc đoán, độc tài toàn trị, đàn áp thẳng tay các ý kiến khác. Có một đội ngũ ‘lưỡi gỗ’ rất đông đảo, chuyên ‘ngụy biện’, ‘nói lấy được,’ ‘nói bừa bãi,’ ‘nói trắng trợn,’ bất chấp lẽ phải, đạo lý và cả luật pháp, và có lúc dùng thủ đoạn như ‘lưu manh.’” (trang 58) (2)

Thử tìm trên Google xem người ta giải thích câu "Bắc Kì ăn cá rô cây" ra sao.

Đọc "câu hỏi" và "câu trả lời" dưới đây, không khỏi "quỷ khốc thần sầu".

Câu hỏi
Tại sao "bắc kỳ ăn cá rô cây ăn nhầm lựu đạn chết cha bắc kỳ"? Mà hok phải nam kỳ hay trung kỳ?
Câu trả lời hay nhất
Thành viên kể từ: December 04, 2011
Công Dân Việt Nam đã trả lời 3 năm trước
Đó là câu tuyên truyền của những thành phần phản động, sống lưu vong ở nước ngoài, và một số phần tử cực đoan trong nước muốn chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc VN- Chống phá Nhà Nước VN. Em còn nhỏ tuổi không lo học hành, trau dồi tri thức, xác định lí tưởng sống ... mà cứ đi a dua, học đòi , ăn nói cẩu thả chị e là không tốt đâu. Kỳ nào cũng là con người, cao hơn nữa đều là người trong 1 nước. Bác Hồ gọi thân thương đó là Đồng Bào. Xoá câu hỏi này đi em. Chị vẫn mong em trưởng thành hơn, nếu muốn thi Điện Ảnh thì cần phải có Đạo Đức Tốt mới XD đc 1 hình ảnh vững vàng.
Chúc em cao hơn và dài ra!
Bên cạnh tên người viết câu trả lời (kí tên Công Dân Việt Nam) là hình một lá cờ đỏ sao vàng (3):

Thật không ngờ mấy chữ "lưỡi gỗ" này lại có nhiều dây mơ rễ má với tiếng Việt như vậy.

Từ con "cá rô cây" cho tới cái "lưỡi gỗ", từ cách mạng tháng mười 1917 tới XHCN 2014, dân ta vẫn phải kêu trời như tiếng than của Tản Đà, gần 100 năm về trước:

Cũng bởi thằng dân ngu quá lợn,
Cho nên quân nó dễ làm quan.

Chú thích

(1) http://www.saigonocean.com/gocchung/html/Bich-CaRo.htm
(2) http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=170547&zoneid=97 - .VIXFaMZzOdM
(3) https://vn.answers.yahoo.com/question/index?qid=20140831131053AAphbjd

nói tốt

Mấy hôm nay người ta chuyển cho nhau xem trên mạng Internet một bản tin về một phụ nữ gốc Việt, làm xướng ngôn viên tin tức đài truyền hình NBC, vừa đoạt giải hoa hậu tiểu bang Nebraska ở Hoa Kì. Bản tin (*) ngắn, phần chính là những bức ảnh chụp, kèm theo mấy câu dẫn giải.
Đọc đến câu: "Theo thông tin trên kênh NBC, Hoang-Kim Cung nói tiếng Việt rất tốt và cô thường thích hát những bài hát Việt Nam trong các sự kiện cộng đồng", tôi khựng lại ngay ở mấy chữ tô đỏ.
Một bức hí họa xem mấy chục năm về trước vụt hiện ra trong đầu:

Thầy: Noi khong dau moi la noi tot (Nói không dấu mới là nói tốt).

Trò: The sao thay mang dau lam gi (Thế sao thầy mang dâu (= râu) làm  gì)?

Bức tranh, tôi nguệch ngoạc vẽ lại theo trí nhớ. Nhưng hai câu nói, vẫn còn như in trong óc.
Bối cảnh bức hí họa là cuộc tranh luận vào những năm 1945-1954 về việc nên đánh dấu chữ viết (sắc/huyền/hỏi/ngã/nặng) như người ta vẫn quen thuộc, hoặc nên thay bằng vài kí hiệu thêm vào phía sau mỗi chữ, chẳng hạn: s = dấu sắc, h = dấu huyền, n = dấu ngã... (nguyên tắc đại khái như vậy). Vấn đề đem ra thảo luận, hình như là vì máy đánh chữ vừa mới được đem vào Việt Nam thời bấy giờ, và người ta lúng túng không biết phải gõ dấu chữ Việt ra sao. Sự việc cũng tương tự như thời kì 1980-1990 không biết cách gõ tiếng Việt có dấu trên máy điện toán.
Nhưng điều làm tôi khựng lại khi đọc bản tin trên đây, thực ra là ở hai chữ "nói tốt". Nghe thật nghèo nàn, èo uột nếu không bảo là ngô nghê, dốt nát.
Tôi vẫn tự hỏi: Cái lối nói: "học tốt", "làm tốt", "lao động tốt"... không biết xuất hiện từ bao giờ? Có người đưa ra ý kiến này có lẽ hợp lí nhất: Chữ "tốt" đó là do các cán bộ Việt Minh viết những khẩu hiệu tuyên truyền, bắt chước thực dân Pháp hay nói trên cửa miệng: "Bon bon", "C'est bon", "Très bien", v.v.

(2021/01/22 viết thêm)

Đọc tin tức báo chí Tàu bây giờ, thấy rất nhiều 2 chữ "tố hảo" 做好, "tố hảo" 做好... Làm tốt, làm tốt...  Ôi thôi, vênh vang đánh Pháp, đuổi Mĩ... rốt cục cũng chỉ lòn trôn từ Mao đến Tập mà thôi. (xong đoạn viết thêm)

Cùng với sự áp đặt cách nói/viết rập khuôn tiếng Tàu từ 1975 trên khắp đất nước Việt Nam, cái lối nói/viết èo uột nghèo nàn "tốt tốt" như trên sẽ tồn tại tới bao giờ?
Tiếng nói đâu phải chuyện tầm thường. Cả một truyền thống văn hóa, thần trí dân tộc hiển hiện ra ở đó. Tiền đồ đen tối hay sáng sủa là ở trong tiếng nói người dân.

Chú thích:

(*) http://alobacsi.com/thoi-su/mc-goc-viet-chien-thang-hoa-hau-tieu-bang-o-my-a2014112406484782c160.htm